Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου 

Μὲ τὴν ἄσκηση ἐξαϋλώνεται ὁ ἄνθρωπος

–Γέροντα, κάποια φορὰ μᾶς εἴχατε πεῖ: «χρειάζεται ἀποκλεισμὸς στὸν πνευματικὸ ἀγώνα». Τί ἐννοούσατε; –Στὸν πόλεμο προσπαθοῦν τὸν ἐχθρὸ νὰ τὸν ἀποκλείσουν. Τὸν περικυκλώνουν, τὸν κλείνουν μέσα στὰ τείχη, τὸν ἀφήνουν νηστικό. Μετὰ τοῦ κόβουν καὶ τὸ νερό. Γιατὶ ὁ ἐχθρός, ἂν δὲν ἔχη βασικὰ ἐφόδια καὶ πυρομαχικά, θὰ ἀναγκασθῆ νὰ παραδοθῆ. Ἔτσι, θέλω νὰ πῶ, καὶ μὲ τὴν νηστεία καὶ τὴν ἀγρυπνία

ἀφοπλίζεται ὁ διάβολος καὶ ὑποχωρεῖ. «Νηστείᾳ, ἀγρυπνίᾳ, προσευχῇ, οὐράνια χαρίσματα λαβών...»1, λέει ὁ ὑμνωδός.

Μὲ τὴν ἄσκηση ἐξαϋλώνεται ὁ ἄνθρωπος. Φυσικὰ πρέπει νὰ ἐγκρατεύεται κανεὶς ἀποβλέποντας σὲ ἕναν ἀνώτερο πνευματικὸ σκοπό. Ἂν κάνη ἐγκράτεια, γιὰ νὰ ἀποτοξινωθῆ ἀπὸ τὰ λίπη, πάλι γιὰ τὸ καλὸ τοῦ σαρκίου του φροντίζει. Τότε ἡ ἄσκησή του μοιάζει μὲ τὴν γιόγκα. Δυστυχῶς τὸ θέμα τῆς ἀσκήσεως ἀκόμη καὶ ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας τὸ ἔχουν κάνει στὴν ἄκρη. «Πρέπει νὰ φάω, λένε, τὸ φαγάκι μου, νὰ ἀπολαύσω καὶ ἐκεῖνο καὶ τὸ ἄλλο, γιατὶ ὁ Θεὸς ὅλα τὰ ἔφτιαξε γιὰ μᾶς». Ξέρετε τί μοῦ εἶπε μιὰ φορὰ ἕνας ἀρχιμανδρίτης σὲ ἕνα τραπέζι ποὺ μᾶς εἶχαν κάνει; Ἐγὼ δὲν μποροῦσα νὰ βιάσω τὸν ἑαυτό μου νὰ φάω περισσότερο ἀπὸ ὅσο ἔτρωγα καὶ ἐκεῖνος τὸ πρόσεξε καὶ μοῦ εἶπε: «Ὅποιος φθείρει τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ, "φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός"»2! «Μήπως τὸ πῆρες ἀνάποδα; τοῦ λέω. Στὴν ἄσκηση ἀναφέρεται αὐτὸ ἢ στὴν ἀσωτία; Τὸ χωρίο ἐννοεῖ αὐτοὺς ποὺ φθείρουν, ποὺ καταστρέφουν τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν ἀσωτία, μὲ τὶς καταχρήσεις· δὲν ἐννοεῖ αὐτοὺς ποὺ κάνουν ἄσκηση ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸν Χριστό». Καὶ βλέπεις, ἀνέπαυε τὸν λογισμό του καὶ ἔλεγε: «Πρέπει νὰ τρῶμε, γιὰ νὰ μὴ φθείρουμε τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ»! Κάποιος ἄλλος, μετὰ ἀπὸ μιὰ ἐπίσκεψή του σὲ κάποια Μονή, μοῦ εἶπε: «Πῆγα σὲ ἕνα μοναστήρι καὶ οἱ καλόγεροι ἀρρώστησαν ἀπὸ τὴν πολλὴ νηστεία ποὺ ἔκαναν. Τὰ ἀσκιὰ μὲ τὸ λάδι ἦταν ἄθικτα. Αὐτὰ κάνουν, Πάτερ μου, ἡ νηστεία καὶ ἡ ἀγρυπνία»! Τί νὰ πῆς; Τέτοιοι ἄνθρωποι θέλουν νὰ μὴ στερηθοῦν τίποτε. Τρῶνε τὸ φαγητό τους, τὸ φροῦτο τους, τὸ γλυκό τους καὶἔπειτα, γιὰ νὰ δικαιολογήσουν τὸν ἑαυτό τους, κατηγοροῦν τοὺς ἄλλους ποὺ κάνουν ἄσκηση. Δὲν ἔχουν αἰσθανθῆ τὴν πνευματικὴ χαρὰ τῆς ἀσκήσεως. Σοῦ λέει ὁ ἄλλος: «Πρέπει νὰ πιῶ τόσα ποτήρια γάλα. Θὰ νηστέψω τὴν Σαρακοστή, ἀλλὰ μετὰ θὰ τὰ συμπληρώσω, γιατὶ πρέπει νὰ πάρω τόσο λεύκωμα». Δὲν εἶναι ὅτι τὸ ἔχει ἀνάγκη ὁ ὀργανισμός του, ἀλλὰ λέει ὅτι τὸ δικαιοῦται καὶ ἀναπαύει τὸν λογισμό του ὅτι εἶναι ἐντάξει, ὅτι δὲν εἶναι ἁμαρτία. Μὰ καὶ μόνο νὰ σκεφθῆ κανεὶς ἔτσι εἶναι ἁμαρτία. Ποῦ φθάνει ἡ ἀνθρώπινη λογική; Νὰεἶναι ἐντάξει καὶ μὲ τὶς νηστεῖες ποὺ ἔχει καθορίσει ἡ Ἐκκλησία, ἀλλὰ νὰ μὴ στερηθῆ καὶ αὐτὰ ποὺ ἔχασε στὸ διάστημα τῆς νηστείας. Ἔ, πῶς νὰ σταθῆ μετὰ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα;

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Δ’ «Οἰκογενειακή Ζωή» -98-

1Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ ἀπολυτίκιο τῶν Ὁσίων: «Τῆς ἐρήμου πολίτης καὶ ἐν σώματι ἄγγελος».

2Α´ Κορ. 3, 17