Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου
Δηλαδή, Γέροντα, μπορεῖ ἕνας ἄνθρωπος χωρὶς πολλὴ μελέτη νὰ γνωρίση τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ;
–Ναί, ἂν ἔχη τὴν ἁγία ἁπλότητα, μπορεῖ ὄχι μόνο νὰ γνωρίση, ἀλλὰ καὶ νὰ ζήση τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ. Θυμᾶστε ἐκεῖνον τὸν πολὺ ἁπλὸ μοναχὸ ποὺ ἀξιώθηκε νὰ φάη μαζὶ μὲ τὸν Χριστό; Πρὶν γίνη μοναχός, ἦταν βοσκός, καὶ τὸ μόνο ποὺ τὸν ἐνδιέφερε ἦταν πῶς θὰ σωθῆ. Κάποτε πέρασε ἀπὸ τὰ μέρη του ἕνας ἐρημίτης καὶ τοῦ εἶπε: «Ἂν θέλης νὰ σωθῆς, νὰ βαδίζης τὸν ἴσιο δρόμο». Αὐτὸς πῆρε κατὰ γράμμα τὸν λόγο του. Παίρνει λοιπὸν ἕναν δρόμο καὶ τρεῖς μέρες βάδιζε συνέχεια ὅλο ἴσια, ὥσπου τελικὰ ἔφθασε σὲ ἕνα μοναστήρι. Ἐκεῖ ὁ ἡγούμενος, ὅταν εἶδε τὸν πόθο ποὺ εἶχε γιὰ τὴν σωτηρία του, τὸν ἔκανε ἀμέσως μοναχὸ καὶ τὸν ἔβαλε νὰ διακονῆ στὴν ἐκκλησία. Μιὰ μέρα, τὴν ὥρα ποὺ καθάριζε τὸν ναό, πέρασε ὁ ἡγούμενος καὶ τὸν συμβούλεψε νὰ κάνη καλὰ τὴν δουλειά του. Ἐκεῖνος, ἀφοῦ ἄκουσε τὶς συμβουλές, ρώτησε τὸν Γέροντα δείχνοντας τὸν Ἐσταυρωμένο: «Γέροντα, ποιός εἶναι αὐτὸς ποὺ στέκεται ἐκεῖ ἐπάνω; Ἔχω τόσες μέρες ἐδῶ καὶ δὲν κατέβηκε οὔτε νὰ φάη οὔτε νὰ πιῆ». Θαύμασε ὁ ἡγούμενος τὴν ἁπλότητά του καὶ τοῦ λέει: «Ἐγὼ τὸν τιμώρησα νὰ στέκεται ἐκεῖ ἐπάνω, γιατὶ δὲν ἔκανε καλὰ τὴν δουλειά του». Ὁ μοναχὸς τὸν ἄκουσε χωρὶς νὰ πῆ τίποτε. Τὸ βράδυ πῆρε τὸ φαγητό του καὶ κλείσθηκε μέσα στὸν ναό. Πῆγε κάτω ἀπὸ τὸν Ἐσταυρωμένο καὶ Τοῦ εἶπε μὲ πόνο: «Κατέβα, ἀδελφέ, νὰ φᾶμε μαζί». Τότε ὁ Χριστὸς κατέβηκε καὶ ἔφαγε μαζὶ μὲ τὸν ἁπλὸ μοναχὸ καὶ τοῦ ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ τὸν πάρη στὸ σπίτι τοῦ Πατέρα Του, γιὰ νὰ εὐφραίνεται αἰώνια.
Πράγματι, μετὰ ἀπὸ λίγες μέρες ὁ ἁπλὸς αὐτὸς μοναχὸς κοιμήθηκε εἰρηνικά. Βλέπετε, τέλεια ἄγνοια εἶχε, ἀλλὰ τί ἀξιώθηκε νὰ ζήση, χάρη στὴν πολλὴ ἁπλότητα καὶ καθαρότητα ποὺ εἶχε!Γιὰ νὰ ἀναπαυθῆ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ στὸν ἄνθρωπο, πρέπει νὰ ὑπάρχη μέσα του αὐτὸ τὸ ἄδολο, τὸ καθαρό.
Ὁ Θεὸς χαρίζεται σὲ ὅσους ἔχουν ἐξαγνισμένη ἁπλότητα. Ὅταν προηγηθῆ ἡ ἁπλότητα καὶ ἡ καθαρότητα, μὲ τὴν θερμὴ πίστη καὶ τὴν εὐλάβεια, φθάνει μετὰ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἔχη θεῖα γεγονότα καὶ νὰ γνωρίζη τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ, χωρὶς νὰ ἔχη γνώσεις
. Γιατὶ τότε φιλοξενεῖται μέσα του ἡ Ἁγία Τριάδα καὶ μὲ τὸν θεῖο φωτισμὸ ποὺ ἔχει βρίσκει εὔκολα τὰ κλειδιὰ τῶν θείων νοημάτων καὶ ἑρμηνεύει τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ πολὺ ἁπλὰ καὶ φυσικά, χωρὶς διανοητικὸ πονοκέφαλο.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη καὶ Ἀρετὲς» -142-