ηλιας Στεφανου χαιντουτη
Γέροντα, όταν κανείς δεν πηγαίνη καλά στον αγώνα του, είναι σωστό να λέη:
«Τέτοιος είσαι και θα είσαι.
Τίποτε καλύτερο δεν περιμένω από σένα»;
– Αν αντιμετωπίζη έτσι την κατάστασή του, μπορεί να πλανηθή· να φθάση να πή: «Όσοι είναι να πάνε στον Παράδεισο, θα πάνε. Επομένως, γιατί να αγωνισθώ;».
Δηλαδή οι Άγιοι αγίασαν χωρίς αγώνα;
Αυτός, ενώ δεν αγωνίζεται, περιμένει να διορθωθή, να ελευθερωθή από τα πάθη του. Κάνει σαν εκείνον τον γέρο που ήθελε να φάη μούρα και καθόταν κάτω από την μουριά με ανοιχτό το στόμα και περίμενε να πέση κανένα μούρο στο στόμα του.
– Γέροντα, πώς θα καταλάβω αν έχω πνευματική πρόοδο;
– Αν έχης συναίσθηση της αμαρτωλότητός σου, θα έχης και πνευματική πρόοδο. Όσο μεγαλύτερες βλέπεις τις αμαρτίες σου, τόσο μεγαλύτερη συναίσθηση θα αποκτάς και τόσο θα προοδεύης.
Τα δικαιώματα2 του μοναχού τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή
– Γέροντα, τί είναι το δικαίωμα;
– Το δικαίωμα είναι κοσμική λογική. Ο άνθρωπος, όσο πιο κοσμικός είναι, τόσο περισσότερο δικαίωμα έχει· όσο πιο πνευματικός είναι, τόσο λιγώτερο δικαίωμα έχει. Ειδικά ο μοναχός έχει μόνον υποχρεώσεις· δεν έχει δικαίωμα για τίποτε. Θέλω να πω ότι δεν πρέπει να έχη απαίτηση από κανέναν και για τίποτε. Το να ζητά ο μοναχός δικαιώματα σ᾿ αυτήν την ζωή, ενώ απαρνήθηκε τα πάντα για την αγάπη του Χριστού, είναι τελείως λάθος. Βρίζει τον Χριστό, τον Μοναχισμό.
Οι κοσμικοί έχουν δικαιώματα πολλά· κοσμικοί είναι. Τα δικαιώματα του μοναχού, αλλά και του πνευματικού ανθρώπου, τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή.
Γέροντα, όταν κανείς δεν πηγαίνη καλά στον αγώνα του, είναι σωστό να λέη:
«Τέτοιος είσαι και θα είσαι.
Τίποτε καλύτερο δεν περιμένω από σένα»;
– Αν αντιμετωπίζη έτσι την κατάστασή του, μπορεί να πλανηθή· να φθάση να πή: «Όσοι είναι να πάνε στον Παράδεισο, θα πάνε. Επομένως, γιατί να αγωνισθώ;».
Δηλαδή οι Άγιοι αγίασαν χωρίς αγώνα;
Αυτός, ενώ δεν αγωνίζεται, περιμένει να διορθωθή, να ελευθερωθή από τα πάθη του. Κάνει σαν εκείνον τον γέρο που ήθελε να φάη μούρα και καθόταν κάτω από την μουριά με ανοιχτό το στόμα και περίμενε να πέση κανένα μούρο στο στόμα του.
– Γέροντα, πώς θα καταλάβω αν έχω πνευματική πρόοδο;
– Αν έχης συναίσθηση της αμαρτωλότητός σου, θα έχης και πνευματική πρόοδο. Όσο μεγαλύτερες βλέπεις τις αμαρτίες σου, τόσο μεγαλύτερη συναίσθηση θα αποκτάς και τόσο θα προοδεύης.
Τα δικαιώματα2 του μοναχού τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή
– Γέροντα, τί είναι το δικαίωμα;
– Το δικαίωμα είναι κοσμική λογική. Ο άνθρωπος, όσο πιο κοσμικός είναι, τόσο περισσότερο δικαίωμα έχει· όσο πιο πνευματικός είναι, τόσο λιγώτερο δικαίωμα έχει. Ειδικά ο μοναχός έχει μόνον υποχρεώσεις· δεν έχει δικαίωμα για τίποτε. Θέλω να πω ότι δεν πρέπει να έχη απαίτηση από κανέναν και για τίποτε. Το να ζητά ο μοναχός δικαιώματα σ᾿ αυτήν την ζωή, ενώ απαρνήθηκε τα πάντα για την αγάπη του Χριστού, είναι τελείως λάθος. Βρίζει τον Χριστό, τον Μοναχισμό.
Οι κοσμικοί έχουν δικαιώματα πολλά· κοσμικοί είναι. Τα δικαιώματα του μοναχού, αλλά και του πνευματικού ανθρώπου, τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή.
Αγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου.
2 Η λέξη «δικαίωμα» στην μοναχική γλώσσα δηλώνει την τάση του μοναχού να
δικαιώνη τον εαυτό του και την απαίτηση να ικανοποιή οποιαδήποτε εγωκεντρική επιθυμία του.
2 Η λέξη «δικαίωμα» στην μοναχική γλώσσα δηλώνει την τάση του μοναχού να
δικαιώνη τον εαυτό του και την απαίτηση να ικανοποιή οποιαδήποτε εγωκεντρική επιθυμία του.
Ἡ συγχωρητικὴ εὐχὴ.
Μερικοὶ πνευματικοὶ ἔχουν ἕνα τυπικό:
Ὅταν δὲν ἐπιτρέπεται ὁ ἐξομολογούμενος νὰ κοινωνήση, δὲν τοῦ διαβάζουν συγχωρητικὴ εὐχή.
Ὑπάρχουν καὶ ἄλλοι ποὺ λένε: «Εἶναι ἡ γραμμή μας νὰ μὴ διαβάζουμε πάντοτε συγχωρητικὴ εὐχή». Αὐτὸ εἶναι κάτι σὰν προτεσταντικό...
Ἦρθε ἕνα παιδὶ στὸ Καλύβι ποὺ εἶχε μερικὲς πτώσεις. Πῆγε, ἐξομολογήθηκε, ἀλλὰ δὲν τοῦ διάβασε συγχωρητικὴ εὐχὴ ὁ πνευματικός. Τὸ καημένο, τὸ ἔπιασε ἀπελπισία. «Γιὰ νὰ μὴ μοῦ διαβάση εὐχὴ ὁ πνευματικός, ἄρα δὲν μὲ συγχωράει καὶ ὁ Θεός», σκέφθηκε καὶ πήγαινε γιὰ αὐτοκτονία.
«Νὰ πᾶς, τοῦ λέω, στὸνπνευματικὸ νὰ σοῦ διαβάση εὐχή. Καὶ ἂν δὲν σοῦ διαβάση αὐτός, νὰ πᾶς σὲ ἄλλον πνευματικό».Χωρὶς συγχωρητικὴ εὐχὴ θὰ ἔχη συνέχεια πτώσεις ὁ ἄνθρωπος, γιατὶ δὲν χάνει ὁ διάβολος τὰ δικαιώματα.
Πῶς νὰ παλέψη ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ ὁ διάβολος ἔχει ἀκόμη δικαιώματα;
Δὲν εἶναι ἐλευθερωμένος· δέχεται δαιμονικὲς ἐπιδράσεις. Ἐνῶ μὲ τὴν συγχωρητικὴ εὐχὴ κόβονται οἱ ἐπιδράσεις, γίνεται ἀνακατάληψη τοῦ ἐδάφους, ὁπότε ὁ καημένος βοηθιέται καὶ μπορεῖ νὰ παλέψη, νὰ ἀγωνισθῆ, γιὰ νὰ ἀπαλλαγῆ ἀπὸ τὰ πάθη.
Μερικοὶ πνευματικοὶ ἔχουν ἕνα τυπικό:
Ὅταν δὲν ἐπιτρέπεται ὁ ἐξομολογούμενος νὰ κοινωνήση, δὲν τοῦ διαβάζουν συγχωρητικὴ εὐχή.
Ὑπάρχουν καὶ ἄλλοι ποὺ λένε: «Εἶναι ἡ γραμμή μας νὰ μὴ διαβάζουμε πάντοτε συγχωρητικὴ εὐχή». Αὐτὸ εἶναι κάτι σὰν προτεσταντικό...
Ἦρθε ἕνα παιδὶ στὸ Καλύβι ποὺ εἶχε μερικὲς πτώσεις. Πῆγε, ἐξομολογήθηκε, ἀλλὰ δὲν τοῦ διάβασε συγχωρητικὴ εὐχὴ ὁ πνευματικός. Τὸ καημένο, τὸ ἔπιασε ἀπελπισία. «Γιὰ νὰ μὴ μοῦ διαβάση εὐχὴ ὁ πνευματικός, ἄρα δὲν μὲ συγχωράει καὶ ὁ Θεός», σκέφθηκε καὶ πήγαινε γιὰ αὐτοκτονία.
«Νὰ πᾶς, τοῦ λέω, στὸνπνευματικὸ νὰ σοῦ διαβάση εὐχή. Καὶ ἂν δὲν σοῦ διαβάση αὐτός, νὰ πᾶς σὲ ἄλλον πνευματικό».Χωρὶς συγχωρητικὴ εὐχὴ θὰ ἔχη συνέχεια πτώσεις ὁ ἄνθρωπος, γιατὶ δὲν χάνει ὁ διάβολος τὰ δικαιώματα.
Πῶς νὰ παλέψη ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ ὁ διάβολος ἔχει ἀκόμη δικαιώματα;
Δὲν εἶναι ἐλευθερωμένος· δέχεται δαιμονικὲς ἐπιδράσεις. Ἐνῶ μὲ τὴν συγχωρητικὴ εὐχὴ κόβονται οἱ ἐπιδράσεις, γίνεται ἀνακατάληψη τοῦ ἐδάφους, ὁπότε ὁ καημένος βοηθιέται καὶ μπορεῖ νὰ παλέψη, νὰ ἀγωνισθῆ, γιὰ νὰ ἀπαλλαγῆ ἀπὸ τὰ πάθη.
Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Γ’ «Πνευματικὸς Ἀγώνας»-156-
Γέροντα, γιατί μᾶς ἀγαπάει τόσο πολὺ ὁ Θεός;
–Γιατὶ μᾶς ἔχει παιδιά Του· περισσότερα δὲν μπορῶ νὰ σᾶς πῶ!–Γέροντα, ἐὰν κανείς, παρόλο ποὺ ἀγωνίζεται, ἔχη συνεχῶς τὶς ἴδιες πτώσεις, δὲν δυσαρεστεῖ τὸν Θεό, δὲν Τὸν ἀπογοητεύει;
–Μήπως ὁ Θεὸς περιμένει προκοπὴ ἀπὸ μᾶς;
Ὄχι.
Εἴμαστε ὅμως παιδιά Του καὶ μᾶς ἀγαπάει ὅλους τὸ ἴδιο. Εἶδα μιὰ φορὰ κάποιον πατέρα, ποὺ εἶχε κι ἕνα χαζούλικο παιδάκι ποὺ ἔτρεχαν οἱ μύξες του καὶ τὶς σκούπιζε μὲ τὰ μανίκια του, ἀλλὰ τὸ ἔσφιγγε καὶ αὐτὸ στὴν ἀγκαλιά του καὶ τὸ φιλοῦσε καὶ τὸ χάιδευε ὅπως καὶ τὰ ἄλλα. Ἔτσι καὶ ὁ Θεὸς σὰν Καλὸς Πατέρας δὲν ἀγαπάει μόνον τὰ χαριτωμένα παιδιά Του, ἀλλὰ καὶ τὰ πνευματικὰ ἀδύνατα, γιὰ τὰ ὁποῖα μάλιστα πονάει καὶ ἐνδιαφέρεται περισσότερο.Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ συλλάβη πόσο ἀγαπάει ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο! Ἡἀγάπη Του δὲν συγκρίνεται μὲ τίποτε!
Δὲν ἔχει ὅρια!
Εἶναι τόσο μεγάλη πού, κάτι ἐλάχιστο ἂν αἰσθανθῆ ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν ἀγάπη αὐτήν, ἡ πήλινη καρδιά του δὲν μπορεῖ νὰ τὴν ἀντέξη· διαλύεται, γιατὶ εἶναι πηλός. Ὁ Θεὸς πολλὲς φορὲς ἐπιτρέπει νὰ πέση ἄφθονη ἡ ἀγάπη Του στὰ πλάσματά Του καὶ τότε ἡ ψυχή μας θερμαίνεται καὶ βλέπουμε ὅτι εἶναι τόσο γλυκειὰ ἡ θεία ἀγάπη, τόσο μεγάλη, ποὺ δὲν τὴν ἀντέχουμε καὶ φθάνουμε στὸ σημεῖο νὰ ποῦμε: «Θεέ μου, φθάνει! Ἐλάττωσε λίγο τὴν ἀγάπη Σου, γιατὶ δὲν τὴν ἀντέχω».
Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ Θεὸς θέλει νὰ μᾶς δείξη ὅτι ἀπὸ μέρους Του ὑπάρχει ὅλη ἡ διάθεση νὰ μᾶς δώση ἄφθονη τὴν ἀγάπη Του, ἀλλὰ δὲν τὸ κάνει, γιατὶ ἡ μπαταρία μας εἶναι μικρή. Χρειάζεται νὰ τὴν μεγαλώσουμε, ὥστε νὰ χωράη περισσότερη θεία ἀγάπη, γιατὶ τὸ θεῖο ρεῦμα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ ἔρχεται σ ̓ ἐμᾶς ἀνάλογα μὲ τὴν χωρητικότητά μας.
–Γιατὶ μᾶς ἔχει παιδιά Του· περισσότερα δὲν μπορῶ νὰ σᾶς πῶ!–Γέροντα, ἐὰν κανείς, παρόλο ποὺ ἀγωνίζεται, ἔχη συνεχῶς τὶς ἴδιες πτώσεις, δὲν δυσαρεστεῖ τὸν Θεό, δὲν Τὸν ἀπογοητεύει;
–Μήπως ὁ Θεὸς περιμένει προκοπὴ ἀπὸ μᾶς;
Ὄχι.
Εἴμαστε ὅμως παιδιά Του καὶ μᾶς ἀγαπάει ὅλους τὸ ἴδιο. Εἶδα μιὰ φορὰ κάποιον πατέρα, ποὺ εἶχε κι ἕνα χαζούλικο παιδάκι ποὺ ἔτρεχαν οἱ μύξες του καὶ τὶς σκούπιζε μὲ τὰ μανίκια του, ἀλλὰ τὸ ἔσφιγγε καὶ αὐτὸ στὴν ἀγκαλιά του καὶ τὸ φιλοῦσε καὶ τὸ χάιδευε ὅπως καὶ τὰ ἄλλα. Ἔτσι καὶ ὁ Θεὸς σὰν Καλὸς Πατέρας δὲν ἀγαπάει μόνον τὰ χαριτωμένα παιδιά Του, ἀλλὰ καὶ τὰ πνευματικὰ ἀδύνατα, γιὰ τὰ ὁποῖα μάλιστα πονάει καὶ ἐνδιαφέρεται περισσότερο.Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ συλλάβη πόσο ἀγαπάει ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο! Ἡἀγάπη Του δὲν συγκρίνεται μὲ τίποτε!
Δὲν ἔχει ὅρια!
Εἶναι τόσο μεγάλη πού, κάτι ἐλάχιστο ἂν αἰσθανθῆ ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν ἀγάπη αὐτήν, ἡ πήλινη καρδιά του δὲν μπορεῖ νὰ τὴν ἀντέξη· διαλύεται, γιατὶ εἶναι πηλός. Ὁ Θεὸς πολλὲς φορὲς ἐπιτρέπει νὰ πέση ἄφθονη ἡ ἀγάπη Του στὰ πλάσματά Του καὶ τότε ἡ ψυχή μας θερμαίνεται καὶ βλέπουμε ὅτι εἶναι τόσο γλυκειὰ ἡ θεία ἀγάπη, τόσο μεγάλη, ποὺ δὲν τὴν ἀντέχουμε καὶ φθάνουμε στὸ σημεῖο νὰ ποῦμε: «Θεέ μου, φθάνει! Ἐλάττωσε λίγο τὴν ἀγάπη Σου, γιατὶ δὲν τὴν ἀντέχω».
Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ Θεὸς θέλει νὰ μᾶς δείξη ὅτι ἀπὸ μέρους Του ὑπάρχει ὅλη ἡ διάθεση νὰ μᾶς δώση ἄφθονη τὴν ἀγάπη Του, ἀλλὰ δὲν τὸ κάνει, γιατὶ ἡ μπαταρία μας εἶναι μικρή. Χρειάζεται νὰ τὴν μεγαλώσουμε, ὥστε νὰ χωράη περισσότερη θεία ἀγάπη, γιατὶ τὸ θεῖο ρεῦμα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ ἔρχεται σ ̓ ἐμᾶς ἀνάλογα μὲ τὴν χωρητικότητά μας.
Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη καὶ Ἀρετὲς»
Γέροντα, πῶς φθάνει ὁ ἄνθρωπος στὸν Θεό;
–Δύο περιπτώσεις ὑπάρχουν γιὰ νὰ μπορέση νὰ ἀνεβῆ κανεὶς ἐκεῖ ψηλὰ στὸν Θεὸ καὶ νὰ Τὸν «κάμψη» νὰ κατεβῆ καὶ νὰ μένη μαζί του.
Ἡ πρώτη περίπτωση εἶναι ἡ εἰλικρινὴς μετάνοια καὶ ἀφορᾶ τοὺς πολὺἁμαρτωλούς. Ὅταν συναισθάνωνται τὶς μεγάλες τους πτώσεις καὶ ταπεινώνωνται πολύ, ὁ Θεὸς γιὰ τὴν μεγάλη τους αὐτὴ ταπείνωση τοὺς ἀγαπάει πολὺ καὶ τοὺς ὑψώνει μέχρι τοὺς Οὐρανούς. «Μεγάλη χαρὰ γίνεται στοὺς Οὐρανοὺς γιὰ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ μετανοεῖ»2, λέει τὸ Εὐαγγέλιο.
Τότε φυσικὰ καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀγαποῦν τὸν Θεὸ πολύ, διότι πολὺ χρέος τοὺς χάρισε. Ἡ δεύτερη περίπτωση εἶναι ἡ ἑξῆς: Ὅταν ὁ ἄνθρωπος φυλαχθῆ καθαρὸς ἀπὸ θανάσιμες ἁμαρτίες, πρέπει νὰ εὐχαριστῆ τὸν Καλὸ Θεὸ ποὺ τὸν φύλαξε ἀπὸ μικρὸ παιδάκι καὶ δὲν λερώθηκε τὸ ἔνδυμα τῆς ψυχῆς του. Κι ἐσύ, ἂν δὲν σὲ ἐφύλαγε ἀπὸ μικρὴ ὁ Χριστὸς σὰν τὸ κλωσσοπούλι κάτω ἀπὸ τὰ φτερά Του, ἴσως νὰ ἤσουν σήμερα ἡ πιὸ ἁμαρτωλὴ τοῦ κόσμου. Γι ̓ αὐτὸ νὰ δοξολογῆς μέρα-νύχτα τὸν Καλὸ Θεὸ γιὰ τὴν μεγάλη Του αὐτὴ δωρεὰ καὶ νὰ ξεσπᾶς σὲ δάκρυα χαρᾶς καὶ εὐγνωμοσύνης πρὸς Αὐτόν.
Αὐτὰ τὰ δάκρυα ἔχουν τὴν ἴδια δύναμη –ἢ καὶ μεγαλύτερη –μὲ τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας καὶ τότε ὑψώνεται ὁ ἄνθρωπος στοὺς Οὐρανούς, φθάνει στὸν Θεὸ καὶ Τὸν δοξολογεῖ συνέχεια ὅπως οἱ Ἄγγελοι.
Κι ἐνῶ ζῆ στὴν γῆ, εἶναι σὰν νὰ ζῆ στὸν Οὐρανό. Ὅλη ἡ ζωή του τότε εἶναι μία δοξολογία καὶ τὸν θάνατο τὸν περιμένει μὲ δοξολογία, γιατὶ σκέφτεται ὅτι θὰ πάη πιὰ κοντὰ στὸν Θεὸ μονίμως, ποὺ εἶναι ὁ προορισμός του. Τότε ξεσπάει στὴν πιὸ μεγάλη δοξολογία «Δόξα σοι τῷ δείξαντιτὸ φῶς...».
Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη καὶ Ἀρετὲς» -104-
2Βλ. Λουκ. 15, 7.
2Βλ. Λουκ. 15, 7.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου