Το παράδειγμα μιλάει.

- Γέροντα, οι άνθρωποι πού ζουν πνευματικά στον κόσμο πρέπει να δείχνουν στους κοσμικούς ότι νηστεύουν;

- Όταν πρόκειται για διατεταγμένες νηστείες της Εκκλησίας μας, Τετάρτη, Παρασκευή, Σαρακοστές κ.λπ., τότε πρέπει, γιατί αυτό είναι ομολογία πίστεως. Οι άλλες όμως νηστείες, δηλαδή αυτές πού γίνονται από άσκηση, για την αγάπη τού Χριστού ή για να εισακουσθεί ή προσευχή μας σε ένα αίτημα μας, πρέπει να γίνονται κρυφά. Σκοπός είναι να ζούμε ορθόδοξα, όχι απλώς να μιλούμε ή να γράφουμε ορθόδοξα. Αυτό, βλέπεις, ένα κήρυγμα δεν πληροφορεί, δεν αλλοιώνει τον άλλον, όσο καλό και αν είναι, αν ό ιεροκήρυκας δεν έχει βίωμα.

- Αν, Γέροντα, ό ακροατής ή ό αναγνώστης έχει καλή διάθεση;

-   Έ, τότε αυτός έχει ήδη την θεία Χάρη, γι’ αυτό και Τελείται. Ένας όμως πού δεν έχει καλή διάθεση θα πάρει και θα εξέταση αυτά πού λέει ό ιεροκήρυκας και δεν θα έχει καμμιά ωφέλεια. Το να σκεφτόμαστε ορθόδοξα είναι εύκολο· το να ζούμε όμως ορθόδοξα θέλει κόπο. Μια φορά ένας θεολόγος είχε κάνει μια ομιλία και είχε πει να πάνε να δώσουν αίμα, γιατί υπήρχε ανάγκη. Και πράγματι πολ­λοί παρακινήθηκαν και έδωσαν πολύ αίμα. Εκείνος όμως δεν έδωσε ούτε μία σταγόνα, αν και είχε… μπόλικο. Οι άλλοι τότε σκανδαλίσθηκαν. «Εγώ, τους είπε εκείνος, με την ομιλία πού έκανα και παρακίνησα τον κόσμο να δώσει αίμα, είναι σαν να έδωσα το περισσότερο αίμα»! Έτσι ανέπαυε τον λογισμό του. Καλύτερα ήταν να μην έκανε την ομιλία και αθόρυβα να πήγαινε να δώσει λίγο αίμα. Ή ζωή μετράει. «Εγώ είμαι δεξιός», μού είπε ένας πού δεν είχε καμμιά σχέση με την Εκκλησία. «Άμα δεν κά­νης σταυρό, τι ωφελεί; τού είπα. Το χέρι πού δεν κάνει σταυρό τι ωφελεί πού είναι δεξί; Σε τι διαφέρει από το αριστερό πού δεν κάνει σταυρό; Εκείνο έτσι και αλλιώς δεν κάνει σταυρό». Αν εσύ είσαι δεξιός και δεν κάνης σταυρό, σε τι διαφέρεις από τους αριστερούς; Ό σκοπός είναι να είσαι άνθρωπος πνευματικός, να ζεις κοντά στον Χριστό, τότε βοηθάς και τους άλλους.

    Όταν ό άνθρωπος έχει ζωή σωστή, το έργο του πλη­ροφορεί. Σε μία πόλη ήταν ένας Προτεστάντης πού όλους τους κατηγορούσε- τι κληρικούς, τι δεσποτάδες. Εκεί κο­ντά σε ένα μοναστήρι ασκήτευε και ένας μοναχός. Μία φορά ρώτησε τον Προτεστάντη ένας άθεος: «Καλά, όλους τους δεσποτάδες, τους παπάδες τους κατηγορείς. Γι’ αυτόν τον καλόγερο τι έχεις να πεις;». «Αυτόν τον παραδέχομαι, τού λέει, γιατί διαφέρει από τους άλλους». Ένας πιστός, όπου και αν είναι, πόσο βοηθάει, όταν ζει σωστά! Θυμάμαι, ένας γνωστός μου αστυνομικός υπηρετούσε στα σύνορα. Εκεί ήταν και Σέρβοι κομμουνιστές, και μάλιστα από τους πιο άθεους, τους πιο έμπιστους τού κόμματος. Όταν έρχο­νταν Σέρβοι παπάδες στα σύνορα Ελλάδος και Σερβίας, ό αστυνομικός τους φιλούσε το χέρι. Οι κομμουνιστές το πρόσεξαν. Έλληνας αστυνομικός να φιλάει το χέρι των Σέρβων παπάδων! Έκανε μεγάλη εντύπωση στους κομ­μουνιστές και προβληματίσθηκαν στο θέμα της πίστεως.

                Πόσο βοηθούν αυτοί πού έχουν μία θέση, όταν κρατάνε λίγο! Γι’ αυτό και εγώ κοιτάω μετρικούς μεγάλους να τους δω, όταν έρχονται, για να τους βοηθήσω, γιατί αυτοί μπο­ρεί να βοηθήσουν πολύ θετικά με το παράδειγμα. Να, ένας στρατάρχης πού γνωρίζω, είναι παράδειγμα. Και ότι κά­νει, το κάνει από μέσα του, με την καρδιά του· δεν το κά­νει εξωτερικά. Οι άλλοι πού τον βλέπουν προβληματίζο­νται και βοήθιουνται. Παλιά και οι άρχοντες τού τόπου είχαν αρχές, πίστευαν. Ξέρετε τι είχε πει μία αρχόντισσα σε κάποιον βουλευτή σε μία πόλη; Είχε πάει με τον σύζυ­γο της την περίοδο της νηστείας τού Δεκαπενταύγουστου σε ένα γεύμα και είχαν εκεί ψάρια, κρέατα… Αυτή δεν έτρω­γε, γιατί νήστευε. Το πρόσεξε ό βουλευτής και της είπε: «Ασθενείς και οδοιπόροι νηστεία δεν κρατούν». «Ναι, οδοιπόροι με ρόδες!», τού απάντησε εκείνη και δεν άγγι­ξε τίποτε από τα αρτύσιμα. Στο γεύμα εν τω μεταξύ ήταν και ένας κληρικός πού τους προσφώνησε: «Μεγάλη μου τιμή πού βρίσκομαι μαζί σας κ.λπ.», έλεγε-έλεγε ένα σωρό εγκώμια. Όποτε τον διέκοψε ό άνδρας της αρχόντισσας και τού είπε: «Μη πεποίθατε έπ^’άρχοντας, επί νίούς ανθρώ­πων, οίς ουκ εστί σωτηρία!». Γιατί εκείνος πήγε να τους κολακεύσει. Άλλοτε πάλι είχε πει αυτή ή αρχόντισσα σε έναν καθηγητή Πανεπιστημίου τής Θεολογίας: «Μην κοιτάτε λεπτομέρειες και κόβετε στις εξετάσεις τους παπάδες. Κοι­τάξτε να τους περνάτε, γιατί οι επαρχίες δεν έχουν παπά!». Θέλω να πω ότι παλιά οι τοπικοί άρχοντες ενδιαφέρο­νταν για την Εκκλησία, ήταν παράδειγμα για τον λαό.

Αυτό πού θα βοηθήσει θετικά τους ανθρώπους σήμε­ρα είναι το παράδειγμα μας το χριστιανικό και ή ζωή μας ή χριστιανική. Τους Χριστιανούς πρέπει να τους διακρίνει ή πνευματική λεβεντιά και ή αρχοντιά, ή θυσία. Γι’ αυτό λέω στους λαϊκούς: «Να αγαπάτε τον Χριστό, να έχετε ταπείνωση, να κάνετε το καθήκον σας, και ό Χρι­στός θα προδώσει την αρετή σας στα μάτια των ανθρώ­πων». Ή αρετή έχει τυπικό να προδίδει τον άνθρωπο, οπού κι αν βρίσκεται αυτός. Ακόμη και να κρυφθεί, και να υποκριθεί με την διά Χριστόν σαλότητα, ή αρετή θα τον προδώσει, έστω και αργότερα, και ό αποθηκευμένος του θησαυρός, πού θα ανακαλυφθεί τότε μαζεμένος, θα βοηθήσει πάλι πολλές ψυχές· ίσως τότε περισσότερο.

(ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ – ΛΟΓΟΙ Β’ – ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ)