Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου 

–Καὶ ὅταν, Γέροντα, ἕνας πνευματικός ἄνθρωπος ἔχη νὰ ἀντιμετωπίση ἕναν πειρασμό, καὶ τότε δὲν χωράει καθόλου ἡ λογική;
–Τότε, ἄς κάνη ὅ,τι μπορεῖ ἀνθρωπίνως, καὶ ὅ,τι δὲν μπορεῖ, ἄς τὸ ἀφήση στὸν Θεό. Εἶναι μερικοί ποὺ προσπαθοῦν νὰ τὰ πιάνουν ὅλα μόνο μὲ τὸ μυαλό. Σάν αὐτούς ποὺ θέλουν νὰ κάνουν νοερά προσευχή μὲ τὸ μυαλό. Σφίγγουν τὸ κεφάλι, γιὰ νὰ συγκεντρωθοῦν, πονάει μετά τὸ κεφάλι. Ἄν ἀντιμετώπιζα ἐγώ ἔτσι τὰ θέματα ποῦ ἔχω νὰ ἀντιμετωπίσω κάθε μέρα, νομίζεις ὅτι θὰ μποροῦσα νὰ τὰ βγάλω πέρα; Ἀλλά κάνω ὅ,τι μπορῶ ἀνθρωπίνως καὶ μετά τὰ ἀφήνω στὸν Θεό.

«Ὁ Θεός, λέω, θὰ δείξη, θὰ φωτίση τί πρέπει νὰ γίνη». Πολλοί ἀρχίζουν: «Καὶ πῶς θὰ γίνει αὐτή ἡ δουλειά καὶ τί θὰ γίνη μ ́ ἐκεῖνο ἤ μὲ τὸ ἄλλο», καὶ μὲ τὸ παραμικρό τους πονάει τὸ κεφάλι. Ὅταν κανεὶς προσπαθῆ νὰ τακτοποιήση τὰ πράγματα μόνο μὲ τὴν λογική, ζαλίζεται. Πρέπει νὰ βάλη τὸν Θεό μπροστὰ ἀπὸ κάθε ἐνέργειά του. Νὰ μήν κάνη δουλειά, χωρίς νὰ ἐμπιστεύεται στὸν Θεό, γιατί μετά ἀγωνιᾶ καὶ κουράζει τὸ μυαλό καὶ νιώθει ἄσχημα ψυχικά.
–Γέροντα, ἔχετε πεῖ ὅτι δὲν φθάνετε σὲ κατάσταση ὑπερέντασης. Πῶς γίνεται αὐτό;
–Ναί, δὲν φθάνω, γιατί δὲν ἀντιμετωπίζω τὰ πράγματα μὲ τὸ μυαλό. Ἐμένα, ἄν πονέση τὸ κεφάλι μου, θὰ πονέση ἤ ἀπὸ κρύωμα ἤ ἀπὸ ὑπόταση. Καὶ ἔχω τόσα νὰ ἀντιμετωπίσω! Κάθε μέρα ἔχω αὐτούς ποὺ ἔρχονται μὲ τὰ θέματά τους, μὲ τὸν πόνο τους. Σκέφτομαι αὐτούς ποὺ πέρασαν μὲ τὰ διάφορα προβλήματά τους, τούς ἀρρώ-στους κ.λπ. Καὶ ἄν γίνη κανεὶς καλά, δὲν λέει ὅτι ἔγινε καλά, νὰ χαρῶ καὶ λίγο, ἀλλὰ συνεχίζω νὰ ἔχω τὴν ἔννοιά μου καὶ γι’ αὐτόν.
–Πῶς μπορεῖ, Γέροντα, ἕνας μοναχός νὰ τακτοποιῆ σωστὰ τὸν λογισμό του, γιὰ νὰ μήν κουράζεται μὲ τὴν λογική;
–Νὰ τὸν τακτοποιῆ μὲ τὴν πνευματική λογική ὄχι μὲ τὴν κοσμική λογική. Νὰ γυρίση τὸ κουμπί στὴν πνευματική συχνότητα. Νὰ σκέφτεται πνευματικά καὶ ἡ τοποθέτησή του νὰ εἶναι πνευματική. Ἀκόμη καὶ σὲ ἕναν λαϊκό ποὺ εἶναι πνευματικός ἄνθρωπος δὲν ἔχει καμμία θέση ἡ κοσμική λογική. Ἡ κοσμική λογική εἶναι γιὰ ἕναν καλό ἄνθρωπο ποὺ δὲν πιστεύει.–Γέροντα, πῶς ἐννοεῖτε τὴν πνευματική τοποθέτηση;
–Πνευματική τοποθέτηση εἶναι νὰ χαίρεσαι μὲ τὰ ἀντίθετα ἀπὸ αὐτὰ μὲ τὰ ὁποία χαίρονται οἱ κοσμικοί.
Νὰ χαίρεσαι, ὅταν λ.χ. δὲν σοῦ δίνουν σημασία. Μόνο μὲ τὰ ἀντίθετα τῶν κοσμικῶν ἐπιδιώξεων θὰ κινηθοῦμε στὸν πνευματικό χῶρο. Χρήματα θέλεις; Δῶσε καὶ τὸ πορτοφόλι. Θρόνο θέλεις; Κάθισε τὸν ἑαυτό σου στὸ σκαμνί.–Ἐμεῖς, Γέροντα, τί ποσοστό λογικῆς ἔχουμε;–Ἐσεῖς θέλετε ξεβίδωμα. Νὰ εὐχηθῶ νὰ σᾶς γίνη τῆς ἀγάπης τὸ ξεβίδωμα, ποὺ εἶναι θεία τρέλλα, γιατί ἀλλιῶς καλύτερα εἶναι αὐτοί ποὺ πᾶνε στὸ Λεμπέτι118, παρά αὐτοί οἱΧριστιανοί ποὺ ἔχουν τὸν ὀρθολογισμό, δηλαδή τὴν ὑπερήφανη λογική.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Α’ «Μὲ Πόνο καὶἈγάπη»-123-

118. Τὸ ψυχιατρικό νοσοκομεῖοτῆς Θεσσαλονίκης.