Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Γέροντα, ἄνθρωποι ποὺ ἀρχίζουν νὰ ἔχουν τὴν καλὴ ἀνησυχία, τί βιβλία νὰ διαβάσουν, γιὰ νὰ βοηθηθοῦν;
– Νὰ διαβάσουν πρῶτα τὸ Εὐαγγέλιο, γιὰ νὰ μάθουν τί θὰ πῆ Χριστός. Νὰ συγκλονισθοῦν λίγο, καὶ ὕστερα νὰ διαβάσουν τὴν Παλαιὰ Διαθήκη. Ξέρεις τί κόπος εἶναι, ὅταν δὲν ἔχουν διαβάσει τίποτε καὶ σοῦ ζητοῦν βοήθεια; Σὰν νὰ πηγαίνη ἕνα παιδὶ τοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου σὲ καθηγητὴ Πανεπιστημίου καὶ νὰ τοῦ λέη:«Βοήθησέ με». Τί νὰ τοῦ πῆ ὁ καθηγητής;«Ἕνα καὶ ἕνα ἴσον δύο»; Ἄλλοι πάλι δὲν ἔχουν τὴν καλὴ ἀνησυχία· ἔρχονται καὶ λένε:«Δὲν ἔχω κανένα πρόβλημα, μιὰ χαρὰ εἶμαι,Πάτερ, ἁπλῶς πέρασα νὰ σὲ δῶ». Ποτὲ ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ πῆ ὅτι δὲν ἔχει τίποτε. Κάτι θὰ ἔχη.

Ὁ ἀγώνας γιὰ πνευματικὴ ζωὴ δὲν τελειώνει ποτέ. Ἢ μερικοὶ μοῦ λένε:«Νὰ μᾶς πῆς πνευματικά». Σὰν νὰ πᾶνε στὸν μπακάλη καὶ τοῦ λένε:«Δῶσʹ μας ψώνια». Τὰ χάνει καὶ ὁ μπακάλης. Δὲν ἔχουν κάτι τὸ συγκεκριμένο νὰ ζητήσουν καὶ νὰ ποῦν «μοῦ χρειάζεται τόση ζάχαρη, τόσο ρύζι κ.λπ.», ἀλλὰ λένε «δῶσʹ μας ψώνια».Ἢ σὰν νὰ πᾶνε στὸν φαρμακοποιὸ καὶ τοῦ λένε «δῶσʹ μας φάρμακα!», χωρὶς νὰ τοῦ ποῦνε προηγουμένως ἀπὸ τί πάσχουν ἢ ἂν πῆγαν στὸν γιατρὸ καὶ τί τοὺς εἶπε ὁ γιατρός. Ἄντε τώρα νὰ βρῆς ἄκρη! Βλέπεις, ἐκεῖνος ποὺ ἔχει πνευματικὴ ἀνησυχία,βρίσκει τί τοῦ λείπει, τὸ ζητάει καὶ ὠφελεῖται. Ἐγώ, ὡς ἀρχάριος, ὅταν διάβαζα κάτι,τὸ ἀντέγραφα, γιὰ νὰ μὴν τὸ ξεχάσω, καὶ προσπαθοῦσα νὰ τὸ ἐφαρμόσω. Δὲν διάβαζα, γιὰ νὰ περνάω εὐχάριστα τὴν ὥρα μου. Ὑπῆρχε μέσα μου ἡ καλὴ ἀνησυχία καί, ὅταν δὲν καταλάβαινα κάτι, ρωτοῦσα νὰ μάθω πῶς εἶναι. Λίγο διάβαζα, πολὺ ἤλεγχα τὸν ἑαυτό μου μὲ αὐτὰ ποὺ διάβαζα.«Ποῦ βρίσκομαι; Τί κάνω;». Κάθιζα τὸν ἑαυτό μου στὸ σκαμνί. Δὲν τὰ περνοῦσα αὐτὰ ποὺ διάβαζα ἔτσι ἀφορολόγητα.Σήμερα οἱ ἄνθρωποι καταλήγουν ἀπὸ τὴν πολλὴ μελέτη νὰ εἶναι μαγνητόφωνα καὶ νὰ γεμίζουν τὶς κασσέττες τους μὲ περιττὰ πράγματα.
– Γέροντα, ὅταν εἶναι κανεὶς κουρασμένος ἢ στενοχωρημένος, θέλει νὰ διαβάση κάτι εὔκολο, κανένα διήγημα, κανένα μυθιστόρημα κ.λπ.
– Δὲν ὑπάρχει κανένα πνευματικὸ βιβλίο ποὺ νὰ εἶναι καλὸ γιὰ ἐκείνη τὴν ὥρα; Ὁ σκοπὸς δὲν εἶναι νὰ ξεχάση ὁ ἄνθρωπος τὴν στενοχώρια του, ἀλλὰ νὰ λυτρωθῆ. Τὸ ἄλλο δὲν λυτρώνει. Δὲν βοηθοῦν στὴν πνευματικὴ ζωὴ τὰ μυθιστορήματα ἢ ἡ ἐφημερίδα καὶ ἡ τηλεόραση. Πολλὲς φορὲς ἀκόμη καὶ μερικὰ θρησκευτικὰ περιοδικὰ κάνουν ζημιὰ στοὺς Χριστιανούς, γιατὶ διεγείρουν τὸν μωρὸ ζῆλο καὶ προκαλοῦν σύγχυση. Προσέξτε· μὴ διαβάζετε περιττὰ πράγματα τὶς ἐλεύθερες ὧρες σας. Μερικὰ ἀναγνώσματα εἶναι σὰν νὰ τρῶς νεροκολοκύθες, σὰν νὰ ψάχνης στὰ ἄχυρα, νὰ βρῆς ἕνα σπυρὶ σιτάρι. Λένε μερικοί:«Ναί, ἀλλὰ αὐτὰ μὲ ξεκουράζουν». Μὰ πῶς σὲ ξεκουράζουν, εὐλογημένε, ἀφοῦ σὲ ζαλίζουν καὶ πονοῦν τὰ μάτια σου; Καλύτερα νὰ κοιμηθῆς, γιὰ νὰ ξεκουρασθῆς. Ἀπὸ τὸ τί διαβάζει κανείς, θὰ καταλάβης τὴν πνευματική του κατάσταση. Ἂν εἶναι πολὺ κοσμικός, θὰ διαβάζη περιοδικὰ αἰσχρά. Ἂν εἶναι λίγο κοσμικός, θὰ διαβάζη λιγώτερο βρώμικα ἢ ἐφημερίδες. Ἂν θρησκεύη, θὰ διαβάζη θρησκευτικὰ ἔντυπα ἢ σύγχρονα θρησκευτικὰ βιβλία ἢ πατερικὰ κ.ο.κ

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Β’«Πνευματικὴ Ἀφύπνιση» ‐ 58 ‐