Γέροντα, τί μπορεί να κεντήση έναν άνθρωπο που είναι αδιάφορος, για να αρχίση να ζη πνευματικά;
– Πολλά μπορούν να τον κεντήσουν, όταν ο ίδιος θέλη να προχωρήση. Αλλά, αν ο ίδιος δεν θέλη να προχωρήση, απλώς θα γεμίση πληγές από το κέντημα, σαν μερικά βόδια που τα κεντάς με την βουκέντρα, για να πάνε πιο γρήγορα, αλλά δεν προχωρούν· μόνον πληγώνονται από την βουκέντρα και δουλειά πάλι δεν βγάζουν.
– Γέροντα, αν κάποιος έχη καλή διάθεση και τον κεντάς, δεν θα βοηθήση και ο Θεός, ώστε κάτι να κάνη;
– Ναί, θα βοηθήση και ο Θεός, αλλά με ένα κέντημα πρέπει να τρέξη. Αλλιώς κουράζεται κι εκείνος που τον κεντάει. Όταν σκαλώνη κανείς συνέχεια στα ίδια, γιατί δεν θέλει να διορθωθή, είναι πολύ κουραστικό για τον άλλον που προσπαθεί να τον βοηθήση.
Αν δεν μπή στον άνθρωπο η καλή ανησυχία, για να παίρνη στροφές και να δουλεύη πνευματικά, δεν μπορεί να κάνη προκοπή πνευματική· μένει τετράγωνη ρόδα και θέλει κάθε τόσο σπρώξιμο. Δίνεις μιά, «γκάπ», σταματάει· του ξαναδίνεις μιά, «γκάπ», πάλι σταματάει.
Πώς να πάη έτσι μπροστά; Αν έχη να κάνη μια μακρινή πορεία, γίνεται με σπρώξιμο να την φέρη σε πέρας; Και η πνευματική πορεία είναι μακρινή· δεν είναι εκατό ή διακόσια μέτρα, για να τον σπρώξουν και να προχωρισει !

Αγ. Παϊσίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη και Αρετές» ‐ 165