Η υπομονή χαριτώνει τον άνθρωπο

Γέροντα, πώς μπορείς να αντιμετωπίσης τον άλλον, όταν είναι νευριασμένος;
- Με την υπομονή!
Και αν δεν έχης;
- Να πας να αγοράσης! Πουλάνε στα σούπερ-μάρκετ! Κοίταξε, όταν ο άλλος είναι μπουρινιασμένος, ό,τι και να του πης, δεν γίνεται τίποτε. Καλύτερα εκείνη την στιγμή να σιωπήσης και να λες την ευχή. Με την ευχή θα καλμάρη ο άλλος, θα ηρεμήση και θα μπορέσης μετά να συνεννοηθής μαζί του. Βλέπεις, και οι ψαράδες δεν πάνε να ψαρέψουν, αν δεν έχη μπουνάτσα. Κάνουν υπομονή, ώσπου να καλωσυνέψη ο καιρός.
Πού οφείλεται, Γέροντα, η ανυπομονησία των ανθρώπων;
- Στην πολλή εσωτερική τους ειρήνη! Ο Θεός την σωτηρία των ανθρώπων την κρέμασε στην υπομονή. «Ο υπομείνας εις τέλος , σωθήσεται», λέει το Ευαγγέλιο. Για αυτό δίνει δυσκολίες, διάφορες δοκιμασίες, για να ασκηθούν στην υπομονή οι άνθρωποι. Η υπομονή ξεκινά από την αγάπη. Για να υπομείνης τον άλλον πρέπει να τον πονέσης. Και βλέπω πως με την υπομονή σώζεται η οικογένεια. Είδα θηρία να γίνωνται αρνιά. Με την εμπιστοσύνη στον Θεό τα πράγματα εξελίσσονται ομαλά και πνευματικά. Μια φορά, όταν ήμουν στην Μονή Στομίου, είχα δει στην Κόνιτσα μια γυναίκα που έλαμπε το πρόσωπο της. Ήταν μητέρα πέντε παιδιών. Μετά θυμήθηκα ποια ήταν. Ο άνδρας της ήταν μαραγκός και έπαιρνε πολλές φορές δουλειές μαζί με τον μάστορά μου. Μια κουβέντα να του έλεγαν οι νοικοκυραίοι, λ.χ. «μαστρο-Γιάννη, μήπως αυτό να το κάνουμε έτσι;», γινόταν θηρίο. «Εμένα θα μου κάνης τον δάσκαλο;», τους έλεγε. Έσπαζε τα εργαλεία του, τα πετούσε και έφευγε. Αφού παρατούσε την δουλειά του και τα έσπαζε όλα σε ξένα σπίτια, καταλαβαίνεις στο σπίτι του τι έκανε! Αυτή λοιπόν ήταν του μαστρο- Γιάννη η γυναίκα. Με αυτόν τον άνθρωπο δεν μπορούσες μέρα να καθήσης, και αυτή ζούσε μαζί του. Κάθε μέρα περνούσε μαρτύριο, και όμως όλα τα αντιμετώπιζε με πολλή καλωσύνη και έκανε υπομονή. Επειδή ήξερα την κατάσταση στο σπίτι, όταν την συναντούσα, την ρωτούσα: «Τι κάνει ο κυρ- Γιάννης; Δουλεύει;».
«Ε, πότε δουλεύει, πότε κάθεται λιγάκι!», μου έλεγε. «Πώς τα περνάτε;».
«Πολύ καλά, πάτερ!», μου έλεγε. Και το έλεγε με την καρδιά της. Δεν υπολόγιζε που έσπαζε τα εργαλεία του –και αξίας εργαλεία –ούτε που αναγκαζόταν η καημένη να ξενοδουλεύη, για να τα βγάλουν πέρα. Βλέπετε με πόση υπομονή, με πόση καλωσύνη και με πόση αρχοντιά τα αντιμετώπιζε όλα! Ούτε τον κατηγορούσε καθόλου! Για αυτό ο Θεός την χαρίτωσε και έλαμπε το πρόσωπό της. Μεγάλωσε και τα πέντε παιδιά της και έγιναν πολύ καλά παιδιά. Μπόρεσε και κράτησε και τα παιδιά της.
Γέροντα, πως μπορούσε να δικαιολογή τον άνδρα της;
- Με έναν καλό λογισμό: «Άνδρας μου είναι, έλεγε, θα πη και καμιά κουβέντα. Και εγώ, αν ήμουν στην θέση του, μπορεί να έκανα τα ίδια». Εφήρμοζε το Ευαγγέλιο, για αυτό ο Θεός της έστελνε την Θεία Χάρη Του. Και αν κοσμικοί άνθρωποι κάνουν υπομονή και χαριτώνονται, πόσο μάλλον πρέπει να κάνουμε υπομονή εμείς οι μοναχοί, που έχουμε όλες τις προϋποθέσεις, όλες τις δυνατότητες για πνευματική ζωή! Όπως έχω καταλάβει, τα μεγαλύτερα σκάνδαλα, όχι μόνο στις οικογένειες αλλά και στα κράτη, γίνονται από τιποτένια πράγματα. Στην οικογένεια πρέπει ο ένας να ταπεινώνεται στον άλλον, να μιμείται τις αρετές του, αλλά και να δέχεται τις ιδιοτροπίες του. Για μια τέτοια αντιμετώπιση πολύ βοηθάει να σκέφτεται κανείς ότι ο Χριστός θυσιάσθηκε για τις αμαρτίες μας και μας ανέχεται όλους, δισεκατομμύρια ανθρώπους, αν και είναι αναμάρτητος –ενώ εμείς, όταν ταλαιπωρούμαστε από τις ιδιοτροπίες των άλλων, εξοφλούμε αμαρτίες. Τα οικονομάει έτσι ο Καλός Θεός, ώστε ο ένας, με το χάρισμα που έχει, να βοηθάη τον άλλον, και, με το κουσούρι που έχει, να ταπεινώνεται στον άλλον. Γιατί ο κάθε άνθρωπος έχει τα χαρίσματά του, αλλά έχει και μερικά κουσούρια και πρέπει να αγωνίζεται για να τα κόψη. Έδωσα ένα ξεσκόνισμα σε κάποιον! Να δήτε υπακοή που του κάνει η γυναίκα του, αν και έχει πολλές ικανότητες! Μπροστά της εκείνος είναι ένα παιδί. Αυτή, με την υπακοή που κάνει, συνέχεια δέχεται, αποθηκεύει  θεία Χάρη, ενώ εκείνος με τον εγωισμό του συνέχεια διώχνει την θεία Χάρη και αδειάζει. Τελικά ποιος είναι κερδισμένος; Βλέπεις  το μυστικό είναι η ταπείνωση. Όλη η βάση εκεί είναι. Υπακοή και ταπείνωση. Αν εκείνος αναγνώριζε την αδυναμία του και ζητούσε βοήθεια από τον Θεό, θα ερχόταν και σε αυτόν η θεία Χάρις.

Άγχος και εργασία Γέροντα, πολλοί, όταν επιστρέφουν σπίτι από την δουλειά, είναι εκνευρισμένοι.
- Εγώ συνιστώ στους άνδρες, μετά την δουλειά τους, αν βρίσκουν καμμιά εκκλησία ανοιχτή, να μπαίνουν να ανάβουν ένα κερί, να μένουν μέσα δέκα-δεκαπέντε λεπτά ή να κάθωνται σε κάποιο πάρκο να διαβάζουν ένα κομματάκι από το Ευαγγέλιο, για να γαληνεύουν λίγο, και ύστερα να πηγαίνουν στα σπίτια τους ήρεμοι και χαμογελαστοί, και όχι να πηγαίνουν εκνευρισμένοι και να στήνουν τον καυγά. Να μη μεταφέρουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην δουλειά τους μέσα στο σπίτι. Να τα αφήνουν έξω από την πόρτα.
Γέροντα, μερικοί όμως είναι και κάπως δικαιολογημένοι, γιατί η ευθύνη που έχουν στην δουλειά τους γεμίζει άγχος.
- Τους γεμίζει άγχος, γιατί δεν βάζουν και τον Θεό στις υποθέσεις τους. Ο τεμπέλης που λέει «ε, έχει ο Θεός… », είναι καλύτερος από αυτούς. Εγώ προτιμώ να είναι κανείς υπάλληλος, να κάνη σωστά και με φιλότιμο την δουλειά του, αλλά να απλοποιή την ζωή του, να περιορίζεται στα απαραίτητα και να έχη ήσυχο το κεφάλι του, παρά να είναι εργοστασιάρχης και να είναι συνέχεια «αχ και βαχ», γιατί συνήθως είναι χρεωμένος. Μπαίνει και η υπερηφάνεια, «θα πάρω τόσο δάνειο, να παρουσιάσω κι αυτό και το άλλο, για να τακτοποιηθώ καλύτερα…», και μετά πέφτει έξω, χρεοκοπεί, οπότε μετά πλειστηριασμός κ.λ.π. Ύστερα πολλοί στην εργασία τους δεν δουλεύουν το μυαλό τους, κουράζονται άσκοπα, και δουλειά δεν βγάζουν. Δεν μπορούν μετά να ανταποκριθούν και τους πιάνει άγχος. Κάποιος λ.χ. θέλει να μάθη μια τέχνη και, επειδή δεν προσέχει, χρόνια πάει-έρχεται, χωρίς να κάνει προκοπή, γιατί δεν δουλεύη το μυαλό του. Πρέπει να δη τι του χρειάζεται στην δουλειά του και να το προσθέση. Να, όταν δούλευα στον κόσμο σαν μαραγκός, είδα πώς για τα έπιπλα που έκανα μου χρειαζόταν και ένας τόρνος. Τι; να πήγαινα σε άλλον να μου το φτιάξη; Πήρα έναν τόρνο και έμαθα να τον δουλεύω. Στην συνέχεια είδα ότι χρειαζόταν να φτιάξω κυκλικές σκάλες. Κάθησα, θυμήθηκα και την γεωμετρία και την αριθμητική και έμαθα να τις φτιάχνω. Αν δεν δουλεύης το μυαλό, θα παιδεύεσαι. Θέλω δηλαδή να τονίσω πως πρέπει κανείς να δουλεύη το μυαλό του, γιατί επάνω στην δουλειά παρουσιάζονται ένα σωρό περιπτώσεις. Έτσι θα γίνη κανείς καλός τεχνίτης και από εκεί και πέρα θα ξέρη τι να κάνη και θα προχωράη. Όλη η βάση εκεί είναι. Το μυαλό να γεννάη σε όλα. Αλλιώς ο άνθρωπος μένει υπανάπτυκτος και χάνει τον χρόνο του.

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή», Γέροντος Παϊσίου αγιορείτου, λόγοι Δ΄, ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»,
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ