«Μην τα εγγίζετε τα παιδιά!» (Γέροντος Παϊσίου)

-Γέροντα, τα μικρά παιδιά που μεγαλώνουν τώρα χωρίς πειθαρχία, τί θα γίνουν;
-Έχουν λίγα ελαφρυντικά. Οι γονείς που δεν καταλάβαιναν την πειθαρχία αφήνουν τώρα τα παιδιά τους με μια ελευθερία και τα κάνουν τελείως αλητάκια. Μια κουβέντα λες, πέντε σου λένε, και με μια αναίδεια! Αυτά μπορεί να γίνουν εγκληματίες. Σήμερα τα ξεβιδώνουν τελείως τα παιδιά. Ελευθερία! «Μην τα εγγίζετε τα παιδιά!» Και τα παιδιά λένε: «Πού θα βρούμε αλλού τέτοιο καθεστώς;» Επιδιώκουν δηλαδή να τα κάνουν ανταρτάκια, να μη θέλουν τους γονείς, να μη θέλουν τους δασκάλους, να μη θέλουν τίποτε, να μην ακούν κανέναν. Αυτό τους διευκολύνει στον σκοπό τους. Αν δεν τα κάνουν ανταρ­τάκια, πώς μετά τα παιδιά θα τα κάνουν όλα κομμάτια; Και βλέπεις, τα καημένα είναι σχεδόν δαιμονισμένα.
     Αν στην πνευματική ζωή η ελευθερία δεν αξιοποιήθηκε, θα αξιοποιηθεί στην κοσμική ζωή; Τί να την κάνεις τέτοια ελευθερία; Είναι καταστροφή. Γι’ αυτό και το κράτος πάει όπως πάει. Μπορούν οι σημερινοί άνθρωποι να αξιοποιήσουν την ελευθερία που τους δίνεται; Η ελευθερία, όταν οι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να την αξιοποιήσουν στην πρόοδο, είναι καταστροφή. Η κοσμική εξέλιξη με την αμαρτωλή αυτή ελευθερία έφερε την πνευματική σκλαβιά. Ελευθερία πνευματική είναι η πνευματική υποταγή στο θέλημα του Θεού.

Και βλέπεις, ενώ η υπακοή είναι ελευθερία, ο πειρασμός όμως από κακία την παρουσιάζει σαν σκλαβιά και αντιδρούν τα παιδιά, ιδίως της εποχής μας, που έχουν δηλητηριασθεί από το πνεύμα της ανταρσίας. Είναι, φυσικά, και κουρασμένα από τα διάφορα συστήματα του 20^ου αιώνος, που δυστυχώς συνέχεια παραμορφώνουν την ωραία φύση του Θεού και τα πλάσματά Του και τα γεμίζουν από άγχος και τα απομακρύνουν από την χαρά, τον Θεό.
Εμείς ξέρετε τί τραβήξαμε, όταν απολυθήκαμε από τον στρατό; Αν ήταν τότε τα σημερινά παιδιά, θα τα είχαν κάνει όλα γυαλιά-καρφιά. Ήταν το 1950 που τελείωσε ο εμφύλιος πόλεμος. Απολυθήκαμε πολλές κλάσεις μαζί. Άλλος είχε τεσσεράμισι, άλλος τέσσερα, άλλος τριάμισι χρόνια μέσα στον πόλεμο. Και σκεφθείτε, μετά από τόση ταλαιπωρία, φθάνουμε στην Λάρισα, πάμε στα Κέντρα Διερχομένων και τα βρίσκουμε γεμάτα. Οπότε πάμε στα ξενοδοχεία. Αλλά και εκεί δεν μας δέχονταν. Σου λέει: «Στρατός! Πού να μείνει; Θα λερωθούν οι κουβέρτες!»· ενώ θα πληρώναμε. Ήταν Μάρτιος μήνας και έκανε κρύο! Ευτυχώς ένας αξιωματικός μάς έσωσε· ας είναι καλά! Πήγε, έμαθε πότε φεύγουν τα τραίνα, πότε κάνουν μανούβρες κ.λπ., συνεννοήθηκε και μας έβαλε μέσα στα τραίνα! «Την νύχτα, λέει, θα κάνουν μανούβρες, αλλά μη φοβηθείτε· την τάδε ώρα το πρωί θα ξεκινήσουν». Και όλη την νύχτα κουνιόνταν. Τελικά ερχόμαστε στην Θεσσαλονίκη. Μερικοί που ήταν από  ’δω κοντά πήγαν στον τόπο τους. Οι άλλοι πήγαμε στα Κέντρα Διερχομένων, αλλά ήταν γεμάτα. Πάμε στα ξενοδοχεία, και εδώ τίποτε! Τους παρακαλώ στο ξενοδοχείο: «Να μου δώσετε μια καρέκλα να καθίσω μέσα και θα σας πληρώσω διπλάσιο από ό,τι θα πλήρωνα για το κρεββάτι!» «Όχι, δεν γίνεται!» μου λένε. Φοβόνταν μήπως κανείς έβλεπε ότι κρατούσαν στην καρέκλα στρατιώτη και τους κατήγγελλε. Και να κάθεσαι έξω, να ακουμπάς όρθιος στον τοίχο, να βγάλεις έτσι την νύχτα! Και έβλεπες στρατιώτες να είναι οι καημένοι στο πεζοδρόμιο, έξω από τα ξενοδοχεία, ακουμπισμένοι στους τοίχους! Σε όλα τα πεζοδρόμια υπήρχε στρατός, σαν να έκαναν παρέλαση! Κατάλαβες; Αν ήταν οι σημερινοί νέοι, θα είχαν κάψει την Λάρισα, όλη την Θεσσαλία και την Μακεδονία! Εδώ. χωρίς να έχουν καμμιά δυσκολία σήμερα, και τί κάνουν! καταλήψεις, καταστροφές… Και εκείνα, τα καημένα τα παιδιά, ούτε καν είχαν λογισμό. Ένιωθαν βέβαια μια πικρία, αλλά χωρίς να έχουν λογισμό να κάνουν τίποτε το κακό. Και να έχουν περάσει ταλαιπωρία μεγάλη έξω στα χιόνια. Να είναι σακατεμένοι από τον πόλεμο – τί θυσία οι καημένοι! – και τελικά το τελευταίο «ευχαριστώ» ήταν να κοιμηθούνε έξω! Και κάνω μια σύγκριση· πως ήταν οι νέοι τότε και πού βρίσκονται σήμερα… Ούτε πενήντα χρόνια δεν πέρασαν και πώς άλλαξε ο κόσμος!
Η σημερινή νεολαία μοιάζει με το μοσχαράκι που είναι δεμένο στο λιβάδι και κλωτσάει: τραβάει συνέχεια το σχοινί, βγάζει τον πάσσαλο και αρχίζει να τρέχει· αλλά σκαλώνει κάπου και περδικλώνεται άσχημα και στο τέλος το κατασπαράζουν τα άγρια θηρία. Το φρένο βοηθάει, όταν είναι μικρό το παιδί. Το βλέπεις, ανεβαίνει πάνω στον τοίχο και υπάρχει φόβος να σκοτωθεί. «Μη, μη», φωνάζεις, του δίνεις και κανένα σκαμπίλι. Μετά δεν σκέφτεται ότι θα σκοτωθεί, σκέφτεται μη φάει το σκαμπίλι και προσέχει. Τώρα δεν υπάρχουν ούτε στα σχολεία τιμωρίες ούτε στον στρατό καψώνια. Γι’ αυτό οι νέοι παιδεύουν τους γονείς και το έθνος. Στον στρατό παλιά, όσο πιο σκληροί ήταν οι αρχηγοί στην Εκπαίδευση, τόσο πιο πολλή παλληκαριά έδειχναν οι στρατιώτες στην μάχη.
    Ο νέος έχει ανάγκη από έναν πνευματικό οδηγό, τον οποίο να συμβουλεύεται και να ακούει, για να πορεύεται με πνευματική ασφάλεια, χωρίς κινδύνους, φόβους και αδιέξοδα. Κάθε άνθρωπος, όσο μεγαλώνει, όσο περνάει η ηλικία του, αποκτά πείρα και από τον εαυτό του και από τους άλλους. Ένας νέος στερείται αυτήν την πείρα. Ένας μεγάλος την πείρα που απέκτησε από τον εαυτό του και από τους άλλους την χρησιμοποιεί, για να βοηθήσει τον άπειρο νέο, για να μην κάνει γκάφες. Ο νέος, όταν δεν ακούει, κάνει πειράματα με τον εαυτό του. Ενώ, αν ακούσει, κέρδος θα έχει. Είχαν έρθει στο Καλύβι μερικά παιδιά από μια χριστιανική Οργάνωση και φώναζαν με μια αυτοπεποίθηση: «Δεν έχουμε ανάγκη από κα­νέναν, θα βρούμε μόνοι μας τον δρόμο μας!» Ποιός ξέρει; Θα είχαν ζορισθεί και είχαν κατά κάποιο τρόπο επαναστατήσει. Όταν ήταν να φύγουν, με ρώτησαν πώς να κατέβουν στον δημόσιο, για να πάρουν τον δρόμο για την Μονή Ιβήρων; «Από πού θα πάμε;» λένε. «Καλά, βρε παιδιά, τους λέω, εσείς είπατε ότι θα τον βρείτε μόνοι σας τον δρόμο· δεν έχετε ανάγκη από κανέναν. Έτσι δεν είπατε προηγουμένως; Τουλάχιστον αυτόν τον δρόμο και να τον χάσετε, λίγο θα ταλαιπωρηθείτε, κάποιον θα βρείτε παρακάτω και θα σας πει: “Από εδώ πάει”. Τον άλλον τον δρόμο για πάνω, για τον Ουρανό, πώς θα τον βρείτε μόνοι σας χωρίς οδηγό;» Ο ένας από αυτούς είπε: «Σαν νάχει δίκαιο ο Γέροντας».

(Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου «Λογοι» -Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο, Α΄. Ι. Ησυχαστήριο «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή, Θεσ/νἰκης)