Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου .

«Οἱ ἀληθινοὶ προσκυνηταί...»7
Μερικοὶ λένε:«Σ ̓ αὐτὸν τὸν Ναὸ τὸν μικρό, τὸν κατανυκτικό, ζῶ τὴν Θεία Λειτουργία· στὸν μεγάλο Ναὸ δὲν τὴν ζῶ. Ἂν εἶναι κανένα ἐξωκλήσι σοβατισμένο ἄσπρο, δὲν νιώθω τίποτε· ἂν ὅμως εἶναι ἁγιογραφημένο, ἔχη καλὸ τέμπλο κ.λπ., ἐκεῖ ζῶ τὴν Θεία Λειτουργία!». Αὐτὰ εἶναι γιὰ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ δὲν ἔχει ὄρεξη νὰ φάη καὶ τοῦ βάζεις λίγο ἁλάτι, λίγο πιπέρι, γιὰ νὰ τοῦ ἔρθη ἡ ὄρεξη.

– Δηλαδή, Γέροντα, αὐτὰ δὲν παίζουν κάποιο ρόλο; Δὲν βοηθοῦν;
– Ναί, δὲν λέω, βοηθοῦν καὶ αὐτά, ἀλλὰ νὰ μὴ σκαλώνη κανεὶς σʹ αὐτά.Διαφορετικά, μὲ μαγικὸ τρόπο θὰ ζητᾶ ὁ ἄνθρωπος νὰ ζήση τὸν Χριστό. Θὰ ζητᾶ κελλὶ σκοτεινό, κανδήλι μὲ χαμηλὸ φῶς, κατανυκτικὸ Ναό. Χωρὶς αὐτὰ δὲν θὰ μπορῆ νὰ προσευχηθῆ. Ἢ στὸ τραῖνο βρίσκεται ἢ στὴν σπηλιὰ ἢ στὸν δρόμο, νὰ εἶναι τὸ ἴδιο γιʹ αὐτόν. Ὁ Θεὸς τὸν κάθε ἄνθρωπο τὸν ἔχει κάνει καὶ ἕνα ἐκκλησάκι8 καὶ μπορεῖ νὰ τὸ φέρνη παντοῦ μαζί του.
Ὅλοι ψάχνουν τὴν ἀνάπαυση, ἀλλὰ ἡ ἀνάπαυση ἔρχεται ἀπὸ μέσα μας. Καὶ αὐτοὶ οἱ καημένοι ποὺ πᾶνε ἀπὸ προσκύνημα σὲ προσκύνημα ψάχνουν νὰ βροῦν τὸν Χριστό, ἐνῶ ὁ Χριστὸς εἶναι κοντά τους. Καὶ ἐνῶ μποροῦν νὰ Τὸν βροῦν χωρὶς κόπο,κουράζονται καὶ τελικὰ δὲν Τὸν βρίσκουν. Ἕνας σωστὸς πνευματικὸς ἄνθρωπος δὲν ἀναπαύεται νὰ γυρίζη καὶ νὰ βλέπη διάφορα ἀξιοθέατα. Αὐτὸ εἶναι γιὰ ὅσους ὑποφέρουν, γιὰ νὰ ξεχνοῦν λίγο τὴν στενοχώρια τους. Ἕνας πνευματικὸς ἄνθρωπος ποὺ ἔχει τὴν θεία παρηγοριὰ δὲν τὰ χρειάζεται αὐτά. Καὶ ἂν δὲν ἔχη τὴν θεία παρηγοριὰ μέσα του, τότε δὲν διαφέρει ἀπὸ τὸν κοσμικό. Οἱ βλέψεις του καὶ τὰ ἐνδιαφέροντά του θὰ εἶναι πάλι κοσμικά· δὲν θὰ εἶναι πνευματικά. Πάλι θὰ κοιτάζη πῶς νὰ ἀναπαυθῆ μὲ κάτι τὸ κοσμικό.Πολλοὶ ἔρχονται στὸ Ἅγιον Ὄρος, ἐπισκέπτονται διάφορους Πατέρες,ἐνθουσιάζονται μὲ αὐτὰ ποὺ ἀκοῦν ἀπὸ τὸν καθένα, τὰ ἑρμηνεύουν μὲ τὸν δικό τους τρόπο, τὰ μπλέκουν καὶ λένε κιόλας:«Πολὺ καλὰ περάσαμε». Ἐνῶ, ἂν ἐπισκέπτονταν ἕναν Πατέρα, τὸν συμβουλεύονταν καὶ προσπαθοῦσαν νὰ ἐφαρμόσουν ὅ,τι τοὺς εἶπε,θὰ εἶχαν θετικὴ βοήθεια. Τώρα αὐτὸ ποὺ κάνουν εἶναι ἕνας πνευματικὸς τουρισμός· χάνουν τὶς ὧρες τους, ταλαιπωροῦνται ἄσκοπα καὶ δὲν ὠφελοῦνται. Πόσο ξεκούραστο θὰ ἦταν, ἂν στέκονταν σὲ ἕναν Πατέρα καὶ ἐφήρμοζαν ὅ,τι ἄκουσαν!Διότι τότε θὰ ἔνιωθαν τὴν ἐσωτερικὴ ξεκούραση, ἐνῶ τώρα γυρίζουν ἀπὸ τόπο σὲ τόπο καὶ ξεκουράζονται ἀπὸ τὰ πράσινα τοπία τοῦ Ἁγίου Ὄρους σὰν κοσμικοί.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Β’«Πνευματικὴ Ἀφύπνιση» ‐ 58 ‐
7.Ἰω.4,23