ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Η ΑΝΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΕΒΑΣΜΟΥ

Η ΠΑΡΡΗΣΙΑ ΔΙΩΧΝΕΙ ΤΗΝ ΕΥΛΑΒΕΙΑ Η παρρησία είναι αναίδεια και διώχνει μακριά τον φόβο του Θεού σαν τον καπνό που βάζουμε στις μέλισσες, για να απομακρυνθούν από την κυψέλη. (...) Η παρρησία στον υποτακτικό είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του, γιατί διώχνει την ευλάβεια. Συνήθως στην παρρησία επακολουθεί η ανταρσία και έπεται η αναισθησία και η αδιαφορία για τις μικρές αμαρτίες στην αρχή, τις οποίες σιγά-σιγά συνηθίζει κανείς και τις βλέπει μετά φυσιολογικές· αλλά ανάπαυση στο βάθος της ψυχής δεν υπάρχει παρά μόνον άγχος. Ούτε και μπορεί να καταλάβη ο άνθρωπος τι έχει, γιατί η καρδιά εξωτερικά είναι γλιτσιασμένη και δεν αισθάνεται τις στραβοξυλιές που κάνει.   ΑΛΛΟ ΠΡΑΓΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΛΟΤΗΤΑ ΚΙ ΑΛΛΟ Η ΠΑΡΡΗΣΙΑ Άλλο πράγμα είναι η απλότητα άλλο η παρρησία. Η απλότητα έχει και ευλάβεια μέσα της και κάτι το παιδικό. Η παρρησία έχει θράσος. Και στην ευθύτητα πολλές φορές μπορεί να υπάρχη αναίδεια. Μέσα στην ευθύτητα και μέσα στην απλότητα πολλές φορές κρύβεται πολλή αναίδεια, όταν δεν προσέχη ο άνθρωπος. Λέει: «Εγώ είμαι ευθύς χαρακτήρας» ή «εγώ είμαι απλός» και μιλάει με αναίδεια, χωρίς να το καταλαβαίνη. Άλλο όμως απλότητα άλλο αναίδεια. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΥΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΦΟΒΟΣ ΘΕΟΥ Πνευματική συστολή είναι ο φόβος του Θεού, με την καλή έννοια. Ο φόβος αυτός, το σφίξιμο αυτό, φέρνει αγαλλίαση, στάζει μέλι στην καρδιά· πνευματικό μέλι! Βλέπεις, ένα μικρό παιδάκι που είναι συνεσταλμένο σέβεται τον πατέρα του, συμμαζεύεται, και από την πολλή συστολή δεν κοιτάζει τον πατέρα του. Πάει να ρωτήση κάτι, κοκκινίζει! Αυτό είναι για να το βάλης στο εικονοστάσι. Άλλο παιδί σκέφτεται: «Πατέρας μου είναι» και τεντώνεται μπροστά του απρόσεκτα, με θράσος. Και όταν θέλη κάτι, ζητάει με απαίτηση να του το δώσουν, χτυπάει τα πόδια του κάτω, απειλεί.   Σε μια οικογένεια καλή τα παιδιά κινούνται ελεύθερα. Υπάρχει ο σεβασμός, χωρίς τα παιδιά να είναι κουμπωμένα· δεν υπάρχει στρατιωτική πειθαρχία. Χαίρονται τον πατέρα τους, την μάνα τους, και εκείνοι τα χαίρονται. «Η αγάπη δεν γνωρίζει εντροπή», λέει ο Αββάς Ισαάκ (1). Έχει θάρρος, με την καλή έννοια. Έχει ευλάβεια, σεβασμό μέσα της αυτή η αγάπη· νικάει δηλαδή τον φόβο. Ένας έχει συστολή, διστάζει, αλλά και φοβάται, γιατί δεν έχει την πραγματική συστολή.  Άλλος έχει συστολή, αλλά δεν φοβάται, γιατί έχει την πραγματική, την πνευματική συστολή. Όταν είναι πνευματική η συστολή, αισθάνεται κανείς χαρά. Το παιδάκι λ.χ. αγαπάει τον πατέρα και την μάνα του με παρρησία, κατά κάποιον τρόπο· δεν φοβάται μην το χτυπήσουν. Παίρνει το καπέλλο του πατέρα του, και αξιωματικός να είναι, το πετάει και χαίρεται.  Έχει την καλή απλότητα· δεν έχει την αναίδεια. Να ξεχωρίσουμε την απλότητα από την αναίδεια. Αν λείψη ο σεβασμός, η συστολή, φθάνουμε στην παρρησία, στην αναίδεια. Και ακούς μετά την κοπέλα να κάθεται ξαπλωμένη και να λέη: «Μάνα, φέρε μου ένα ποτήρι νερό! Κρύο να είναι!... Α, δεν είναι κρύο. Κρύο σου είπα να μου φέρης».  Έτσι ξεκινούν και φθάνουν ύστερα και λένε: «Και γιατί η γυναίκα να φοβάται τον άνδρα;» (Εφ. 5,33) Μέσα στον φόβο όμως υπάρχει ο σεβασμός και μέσα στον σεβασμό υπάρχει η αγάπη. Κάτι που το σέβομαι, το αγαπώ κιόλας, και κάτι που το αγαπώ, το σέβομαι. Η γυναίκα να σέβεται τον άνδρα. Ο άνδρας να αγαπά την γυναίκα. Αλλά τώρα ισοπεδώνουν τα πάντα και διαλύονται μετά οι οικογένειες, γιατί πιάνουν το Ευαγγέλιο ανάποδα.  «Πρέπει η γυναίκα να υπακούη», λέει ο άνδρας. Μα, αν δεν έχης αγάπη, δεν μπορείς ούτε ένα γατί να υποτάξης. Αν δεν έχης αγάπη, ο άλλος δεν πληροφορείται, και ούτε ένα ποτήρι νερό δεν μπορείς να του ζητήσης να σου φέρη. Όταν κανείς σέβεται τον άλλον, τον ίδιο τον εαυτό του σέβεται, αλλά τον εαυτό του δεν τον υπολογίζει. Ο σεβασμός προς τον άλλον έχει φιλότιμο. Ενώ, όταν προσέχη κανείς τον εαυτό του, αυτό δεν έχει φιλότιμο. 1) Βλ. Ισαάκ Σύρου, Ασκητικά, Λόγος ΝΗ΄, σ. 236.

ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥΣ Συνήθως σε μια οικογένεια οι μεγάλοι πειράζουν και παίζουν τους μικρούς και όχι οι μικροί τους μεγάλους. Έτσι χαίρονται και οι μικροί, χαίρονται και οι μεγάλοι. Δεν ταιριάζει ένας μικρός να πειράζη τον παππού ή την γιαγιά. Φαντάζεσαι να πηγαίνη το παιδάκι στα καλά καθούμενα να γαργαλεύη τον πατέρα του στον λαιμό; Άλλο όταν ο μεγάλος τσιγκλάη τον μικρό, και ο μικρός χαίρεται και κινείται με μια καλή άνεση. Έτσι γίνεται ο μεγάλος μικρός και χαίρονται και οι δύο. (...) Είναι μερικοί πού από συνήθεια και όχι από πρόθεση να πουν την γνώμη τους μιλούν με παρρησία. Πάντως, όπως και να είναι, χρειάζεται σεβασμός στον μεγαλύτερο. Αλλά και ο μεγάλος τον θέλει κατά κάποιον τρόπο τον σεβασμό. Και αν εχη και ελαττώματα, έχει όμως και τα καλά του· έχει μια πείρα κ.λπ. (...) Όταν κανείς είναι μικρός, τότε, αν λ.χ. ακούση μία συζήτηση για ένα θέμα και σκεφθή κάτι που νομίζει άτι είναι πιο σωστό, αν πρόκειται για συνομήλικο, πρέπει να πή: «Μου πέρασε ο λογισμός». Αν πρόκειται για μεγαλύτερο στην ηλικία, πρέπει να πη: «Μου πέρασε ένας βλάσφημος λογισμός». Και το σωστό να πη κανείς, είναι αναίδεια, αν δεν έχη αρμοδιότητα. (...) Ό,τι και αν είναι ο μεγάλος, πρέπει να τον σεβασθής για την ηλικία. Τον μεγαλύτερο θα τον σεβασθής για την ηλικία και τον μικρότερο για την ευλάβεια. Όταν υπάρχη σεβασμός, ο μικρός σέβεται τον μεγάλο και ο μεγάλος τον μικρό. Μέσα στον σεβασμό είναι η αγάπη. Ο Απόστολος Παύλος λέει: « Τω τον φόρον τον φόρον, τω την τιμήν την τιμήν» (Ρωμ. 13,7). (...) Η Γραφή λέει «έλεγξον τον άδελφόν σον» (Ματθ. 18,15), δεν λέει «έλεγξον τον πατέρα σου». Οι σημερινοί νέοι έχουν λόγο, έχουν το αντάρτικο, δίχως να το καταλαβαίνουν. Την θεωρούν φυσιολογική αυτήν την συμπεριφορά. Μιλούν με αναίδεια και σου λένε: «Το είπα απλά». Έχουν επηρεασθή από αυτό το πνεύμα του κόσμου το αλήτικο, που δεν σέβεται τίποτε. Δεν υπάρχει σεβασμός στην συμπεριφορά του μικρού προς τον μεγάλο και δεν το καταλαβαίνουν πόσο κακό είναι αυτό. Όταν ο μικρός λέη κατεστημένο τον σεβασμό στον μεγάλο, για να εχη δήθεν προσωπικότητα, τι περιμένεις; Χρειάζεται πολλή προσοχή. Το κοσμικό πνεύμα, το σύγχρονο, λέει: «Μην ακούτε τους γονείς, τους δασκάλους κ.λπ.». Γι' αυτό τα μικρότερα παιδιά γίνονται χειρότερα τώρα. Μεγαλύτερη ζημιά παθαίνουν ιδίως εκείνα τα παιδιά που οι γονείς τους δεν καταλαβαίνουν τι κακό τα κάνουν με το να τα θαυμάζουν και να τα θεωρούν σπουδαία, όταν μιλούν με αναίδεια. Είχαν έρθει στο Καλύβι δυο ξαδελφάκια οκτώ-εννιά χρονών με τον πατέρα τους. Τα πήρα το ένα δεξιά, το άλλο αριστερά. Ήταν εκεί και ένας γνωστός μου ζωγράφος, πολύ καλό παιδί και καλλιτέχνης· σε ένα λεπτό, τάκ-τάκ, τον ζωγραφίζει τον άλλον. «Διονύση, του λέω, ζωγράφισε τα παιδιά έτσι όπως καθόμαστε μαζί». «Για να δούμε, λέει, αν τα καταφέρω, γιατί κουνιούνται». Έβγαλε μια κόλλα και άρχισε να ζωγραφίζη. Πετιέται το ένα και λέει: «Για να δούμε, βρε βλάκα, τι θα φτιάξης!» και να είναι κόσμος μπροστά! Ο νέος δεν ταράχθηκε καθόλου. «Αυτά είναι τα σημερινά παιδιά, Πάτερ!», μου λέει και συνέχισε να ζωγραφίζη. Εμένα μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι. Και ο πατέρας του σαν να μη συνέβαινε τίποτε! Να λένε έτσι σε άνθρωπο τριάντα χρονών και ο άνθρωπος να κάθεται να τα ζωγραφίζη! Αναίδεια, ασέβεια και πόσα άλλα!... Φοβερό! Άντε τώρα κάποιο από αυτά τα παιδιά να θέληση να γίνη καλόγερος. Πόση δουλειά χρειάζεται, για να γίνη αυτό το παιδί σωστός μοναχός! Όταν οι μανάδες δεν τα προσέχουν, καταστρέφονται τα παιδιά. Όλη η βάση είναι οι μανάδες. Στην Ρωσία, αν άλλαξε κάτι, είναι γιατί οι μανάδες κρυφά κράτησαν την πίστη, την ευλάβεια και βοήθησαν τα παιδιά. Ευτυχώς που υπάρχει και λίγο προζύμι από χριστιανικές οικογένειες, αλλιώς θα ήμασταν χαμένοι. Αν πιστέψουν ότι δεν είναι καλό αυτό που έκαναν, θα τα βοηθήση ο Χριστός. Δηλαδή, αν μπή η καλή ανησυχία στον άνθρωπο, έληξε. Αλλά, όταν νομίζουν ότι έχουν δίκαιο και λένε για τον ηγούμενο ή την ηγουμένη: «Τι, δικτάτορα έχουμε εδώ; Πού ακούσθηκε αυτό στην εποχή μας;» πως να διορθωθούν; Φθάνουν μερικά καλογέρια σε σημείο να μου λένε τέτοιες χαζομάρες. Σιγά-σιγά χάνεται τελείως ο σεβασμός. Έρχονται στο Καλύβι νέα παιδιά και τα περισσότερα κάθονται με το ένα πόδι πάνω στο άλλο και οι γέροι δεν έχουν που να καθήσουν. Άλλα, ενώ βλέπουν ότι τα κούτσουρα είναι πιο πέρα, βαριούνται να πάνε δυο βήματα να τα μεταφέρουν, για να καθήσουν. Πρέπει εγώ να τα φέρω. Και ενώ με βλέπουν που τα κουβαλάω, δεν έρχονται να τα πάρουν. Νερό θέλουν να πιουν και δεν πηγαίνουν μόνα τους να πάρουν. Πρέπει εγώ να τους φέρω και δεύτερο κύπελλο. Όχι, αλήθεια, μου κάνει εντύπωση· κοτζάμ παλληκάρια· έρχονται παρέα τριάντα άτομα, με βλέπουν να φέρνω μια κάσα λουκούμια και ένα μπετόνι νερό, να κουβαλώ και τα κύπελλα, για να τους βολέψω, να κουτσαίνω, και να μην κουνιούνται, και να σηκώνεται να με βοηθήση ένας ταξίαρχος, που έχει μπαρουτοκαπνισθή. Νομίζουν ότι όπως πάνε σε ένα εστιατόριο ή σε ένα ξενοδοχείο και πάει το γκαρσόν, έτσι και στο Καλύβι θα έρθη το γκαρσόν. Πέντε-έξι φορές έχω κάνει το εξής: κάνω τον κόπο, φέρνω το νερό και το χύνω μπροστά τους. «Εγώ να σας φέρω το νερό, παλληκάρια, τους λέω, αλλά δεν σας βοηθάει αυτό!» Στα αστικά αυτοκίνητα βλέπεις μικρά παιδιά να κάθωνται και οι γέροι να στέκωνται όρθιοι. Νέοι να κάθωνται με το ένα πόδι πάνω στο άλλο και μεγάλοι να σηκώνωνται, για να δώσουν την θέση τους σε έναν γέρο. Οι νέοι δεν την δίνουν. «Την πλήρωσα, λένε, την θέση» και κάθονται χωρίς να υπολογίζουν κανέναν. Παλιότερα τι πνεύμα υπήρχε! Οι γυναίκες κάθονταν στα σοκάκια δεξιά και αριστερά και, όταν περνούσε ο παπάς ή ένας ηλικιωμένος, σηκώνονταν και αυτό μάθαιναν και στα παιδιά τους. Πόσες φορές αγανακτώ! Να είναι ηλικιωμένοι, σοβαροί άνθρωποι και με αξιώματα και να βλέπης κάτι παιδιά με μια αναίδεια να διακόπτουν την συζήτηση, να λένε χαζομάρες και να το θεωρούν κατόρθωμα. Τα κάνω νόημα να σταματήσουν, τίποτε. Πρέπει να τα κάνης ρεζίλι, για να σταματήσουν αλλιώς δεν γίνεται! Σε κανένα Πατερικό δεν γράφει να μιλούν έτσι οι νέοι. Το Γεροντικό λέει, «είπε Γέρων», δεν λέει «είπε νέος». Παλιά οι μικροί δεν μιλούσαν μπροστά στους μεγάλους και χαίρονταν που δεν μιλούσαν. Ούτε κάθονταν εκεί που κάθονταν οι μεγάλοι. Είχαν μια συστολή, μια ευλάβεια, κοκκίνιζαν, όταν μιλούσαν σε έναν μεγαλύτερο. Και αν μιλούσε κανένα παιδί άσχημα στους γονείς του, δεν θα έβγαινε στην αγορά από ντροπή. Και στο Άγιον Όρος, αν δεν είχε άσπρα γένια κανείς, δεν έμπαινε στον χορό να ψάλη. Τώρα βλέπεις και δόκιμοι μαζεύονται και προδόκιμοι!... Τέλος πάντων, αλλά τουλάχιστον να μάθουν να κινούνται με σεβασμό και ευλάβεια. Και βλέπεις μαθητή της Αθωνιάδος να λέη στον Σχολάρχη, που είναι και Δεσπότης: «Άγιε Σχολάρχα, θα μιλήσουμε ίσος προς ίσον». Εκεί φθάνουν! Και το κακό είναι που σου λέει: «Γιατί, τι είπα; Δεν το καταλαβαίνω». Δεν λέει: «Με συγχωρήτε, έχει ευλογία να πω έναν λογισμό; Μπορεί να είναι και ανοησία», αλλά ένα και ένα σαν να μη συμβαίνη τίποτε: «Η γνώμη σου και η γνώμη μου». Κατάλαβες; Αυτό το πνεύμα δυστυχώς μπήκε και στην πνευματική ζωή και στον Μοναχισμό. Ακούς δόκιμους μοναχούς να λένε: «Ενώ του το είπα του Γέροντα, δεν με καταλαβαίνει! Επανειλημμένως του το είπα». «Καλά, πως το λες αυτό το επανειλημμένως"; Έτσι είναι σαν να λες: "Δεν διορθώθηκε ο Γέροντας"». «Γιατί, λέει, δεν μπορώ να εκφέρω την γνώμη μου;» Είναι να τινάζεσαι στον αέρα με κάτι τέτοια. Και στο τέλος σου λέει: «Στενοχωρέθηκες; Με συγχωρης». Να τον συγχωρήσω όχι γι' αυτά που είπε, αλλά γιατί ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι μου!

ΦΘΑΝΟΥΝ ΝΑ ΚΡΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΟ Τώρα δεν φθάνει που κρίνουν λαϊκούς, όλους τους πολιτικούς και τους εκκλησιαστικούς, αλλά κρίνουν και Αγίους και φθάνουν να κρίνουν και τον Θεό. «Ο Θεός, λένε, στο τάδε θέμα έτσι έπρεπε να ενεργήση· δεν ενήργησε σωστά. Αυτό ο Θεός δεν έπρεπε να το κάνη»! Ακούς κουβέντα; «Βρε, παιδί μου, εσύ θα πης;» «Γιατί; Λέω την γνώμη μου», σου λέει και δεν καταλαβαίνει πόση αναίδεια έχει αυτό. Το κοσμικό πνεύμα έχει καταστρέψει πολλά καλά πράγματα. Προχωράει το κακό σε άσχημη κατάσταση, σε βλασφημία. Κρίνουν τον Θεό και ούτε τους πειράζει ο λογισμός ότι είναι βλασφημία. Είναι και μερικοί που έχουν μπόι και, αν έχουν και λίγη λογική, αρχίζουν: «Αυτός είναι για μια χούφτα, εκείνος περπατάει στραβά, ο άλλος κάνει έτσι» και δεν υπολογίζουν κανέναν. Ήρθε μια φορά στο Καλύβι ένας και μου λέει: «Ο Θεός δεν έπρεπε αυτό να το κάνη έτσι». «Εσύ, του λέω, μπορείς να κρατήσης μια πετρούλα στον αέρα; Αυτά τα αστέρια που βλέπεις, δεν είναι μπίλιες που γυαλίζουν. Είναι ολόκληροι όγκοι που κινούνται ιλιγγιωδώς και συγκρατούνται, χωρίς να εκτροχιάζωνται». «Αυτό, κατά την γνώμη μου, δεν έπρεπε να γίνη έτσι», ξαναλέει. Ακούς κουβέντα! Μα εμείς θα κρίνουμε τον Θεό; Μπήκε η λογική και έλειψε η εμπιστοσύνη στον Θεό. Και αν του πης τίποτε, σου λέει: «Με συγχωρής, την γνώμη μου είπα· δεν μπορώ να πω την γνώμη μου;» Τι ακούει ο Θεός από εμάς! Ευτυχώς που δεν μας παίρνει τοις μετρητοίς. Στην Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται ότι είπε ο Θεός στους Ισραηλίτες (Δευτ. 7,2) : «Διώξτε τους Χαναναίους από την χώρα τελείως». Για να το πη ο Θεός, κάτι ήξερε. Αλλά αυτοί είπαν: «Δεν είναι πολύ φιλάνθρωπο αυτό. Ας τους αφήσουμε· ας μην τους εξοντώσουμε». Μετά όμως παρασύρθηκαν στην ανηθικότητα, στην ειδωλολατρία, και θυσίαζαν τα παιδιά τους στα είδωλα, όπως λέει στον Ψαλμό (105,37). Ο Θεός για ό,τι κάνει κάτι ξέρει. Και λένε μερικοί με αναίδεια: «Γιατί να κάνη την κόλαση ο Θεός;» Αρχίζει η κρίση και από ΄κει και πέρα δεν έχει κανείς πνευματική κατάσταση, δεν έχει λίγη Χάρη Θεού, για να καταλάβη λίγο πιο βαθιά, να καταλάβη δηλαδή για ποιο λόγο ο Θεός έκανε κάτι. Το «γιατί;» είναι κρίση, υπερηφάνεια, εγωισμός. (...) Άλλος μου είπε: «Ο Αδάμ είχε δύο παιδιά, τον Άβελ και τον Κάιν. Μετά που βρέθηκε η γυναίκα για τον Κάιν;» Αν διαβάση όμως κανείς στην Παλαιά Διαθήκη, θα δη ότι ο Αδάμ «εγέννησεν υιούς και θυγατέρας» (Γεν. 5,4) μετά τον Σηθ. Ο Κάιν (Γεν. 4,14-15) είχε φύγει στα βουνά μετά τον φόνο του αδελφού του και δεν ήξερε ότι η γυναίκα που πήρε ήταν αδελφή του. Τα οικονόμησε έτσι ο Θεός, να είναι οι άνθρωποι από μια φυλή, για να μην υπάρχη η κακία και το έγκλημα. Να λένε: «Από τους ίδιους γονείς είμαστε, τον Αδάμ και την Εύα», για να φρενάρεται η κακία η ανθρώπινη. Παρ΄ όλα αυτά, βλέπεις τι κακία υπάρχει σήμερα! Τι τραβάω με μερικούς τέτοιους που έρχονται στο Καλύβι! Τους λέω: «Με πονάει το κεφάλι και δεν έχω ασπιρίνη». Μετά φεύγουν και στενοχωρημένοι. Δεν καταλαβαίνουν γιατί τους λέω ότι με πονάει το κεφάλι μου και λένε: «Τόσο κόπο κάναμε και μας λέει ότι πονάει το κεφάλι του!» Άλλοι με ρωτούν: «Να σου φέρουμε μια ασπιρίνη;»

Η ΑΝΑΙΔΕΙΑ ΔΙΩΧΝΕΙ ΤΗ ΘΕΙΑ ΧΑΡΗ   “Χρειάζεται πολλή προσοχή. Η άτακτη και απρόσεκτη συμπεριφορά είναι εμπόδιο της θείας Χάριτος. Η έλλειψη του σεβασμού είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για να πλησιάσει η Χάρις του Θεού. Όσο πιο πολύ σεβασμό έχουν τα παιδιά στους γονείς, στους δασκάλους, στους μεγαλύτερους γενικά, τόσο δέχονται την Χάρη του Θεού. Όσο ατίθασα είναι, τόσο εγκαταλείπονται από την Χάρη του Θεού. Η κοσμική ελευθερία έδιωξε όχι μόνον την ευλάβεια αλλά και την κοσμική ευγένεια. Έρχονται εκεί στο Καλύβι μερικά παιδιά και φωνάζουν στον πατέρα τους: «Ε, πατέρα, έχεις τσιγάρα; τέλειωσαν τα δικά μου». Που πρώτα; Και να κάπνιζε κανένα, θα κάπνιζε κρυφά. Τώρα σαν να μη συμβαίνει τίποτε! Πώς να μην απογυμνωθούν μετά τελείως από την θεία Χάρη; Σήμερα κοπέλες βρίζουν τα αδέλφια τους, επειδή θρησκεύουν, μπροστά στον πατέρα και την μητέρα με τόσο βρώμικες κουβέντες, και ο πατέρας δεν λέει τίποτε. Σηκώθηκαν τα μαλλιά μου, όταν το άκουσα. Παραμιλούσα όταν έμεινα μόνος. Το κοσμικό περιβάλλον και οι κοσμικοί γονείς καταστρέφουν τα παιδιά. Το περιβάλλον επιδρά πολύ. Λίγα παιδιά είναι που έχουν συστολή και φιλότιμο. Τα περισσότερα παιδιά που είναι άγρια, είναι γιατί φέρονται με αναίδεια. Πολλοί γονείς μου φέρνουν τα παιδιά τους και μου λένε: «Πάτερ, το παιδί μου έχει δαιμόνιο». Και βλέπω ότι τα παιδιά δεν έχουν δαιμόνιο – Θεός φυλάξοι! Λίγα είναι τα παιδιά που έχουν δαιμόνιο. Όλα τα άλλα έχουν μια εξωτερική δαιμονική επήρεια. Δηλαδή το δαιμόνιο τα κάνει κουμάντο απ’ έξω δεν είναι μέσα τους, αλλά την δουλειά του και απ’ έξω την κάνει. Και από πού ξεκινάει; Από την αναίδεια. Όταν τα παιδιά μιλούν με αναίδεια στους μεγαλυτέρους, διώχνουν την Χάρη του θεού. Και όταν φύγει η Χάρις του Θεού, έρχονται ταταγκαλάκια και τα παιδιά αγριεύουν, κάνουν αταξίες. Ενώ τα παιδιά που έχουν ευλάβεια, σεβασμό, ακούν τους γονείς, τους δασκάλους, τους μεγαλυτέρους, δέχονται συνέχεια την Χάρη του θεού και έχουν την ευλογία Του. Τα σκεπάζει η Χάρις του Θεού. Η πολλή ευλάβεια στον Θεό, με τον πολύ σεβασμό στους μεγαλυτέρους, φέρνει την πολλή θεία Χάρη στις ψυχές και τα χαριτώνει, μέχρι που προδίδονται από την θεία λάμψη της Χάριτος. Η Χάρις του Θεού δεν πάει στα ανταρτάκια πάει στα φιλότιμα, στα φρόνιμα, στα ευλαβικά παιδιά. Και τα παιδιά που έχουν σεβασμό, ευλάβεια φαίνονται. Έχουν ένα βλέμμα που ακτινοβολεί! Και όσο πιο πολύ σεβασμό έχουν στους γονείς, στους μεγαλυτέρους, τόσο δέχονται την Χάρη του Θεού. Όσο ατίθασα είναι, τόσο εγκαταλείπονται από την Χάρη του Θεού. Όποιος αρχίζει: «Όχι, θέλω εκείνο, θέλω το άλλο», με μια απαίτηση, θα γίνει αντάρτης, θα γίνει διάβολος. Γιατί και ο Εωσφόρος ήθελε να βάλει τον θρόνο του πάνω από τον θρόνο του Θεού. Να δείτε, όλα τα παιδιά που τους κάνουν τα θελήματα γίνονται ανταρτάκια. Εάν δεν μετανοήσουν τα παιδιά, για να απαλλαγούν από το κακό κύμα που τα χτυπάει,και συνεχίσουν να φέρονται με αναίδεια, τότε – Θεός φυλάξοι! – γίνεται διπλή εγκατάλειψη και φθάνουν σε σημείο να μιλούν και για τον Θεό άσχημα, και τότε πια κουμαντάρονται από τα κακά πνεύματα.

«ΤΙΜΑ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ» Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ Πού έχουν φθάσει σήμερα τα παιδιά! Δεν σηκώνουν ούτε έναν λόγο. Πού να σηκώσουν ξύλο! Δεν έχουν σεβασμό· έχουν πολύ εγωισμό και πολλά νεύρα. Κάνουν κατάχρηση της ελευθερίας. Το παιδί λέει στους γονείς του: «Θα σας πάω στην Αστυνομία». Πρόσφατα, παιδί δεκαπέντε χρονών που έκανε μια πολύ μεγάλη αταξία και ο πατέρας του έδωσε ένα σκαμπίλι, πήγε και του έκανε μήνυση και δίκασαν τον πατέρα. Ο πατέρας την ώρα της δίκης είπε: «Με αδικείτε, γιατί, αν δεν έδινα τότε το σκαμπίλι, θα έκλειναν το παιδί μου στην φυλακή. Δεν θα πονούσατε εσείς, εγώ θα πονούσα». Πιάνει λοιπόν το παιδί, του δίνει δύο σκαμπίλια και λέει: «Γι΄ αυτά τα σκαμπίλια να με δικάσετε, όχι για κείνο. Τώρα βάλτε με στην φυλακή, γιατί στα καλά καθούμενα το χτύπησα». Θέλω να πω. Εκεί έχουν φθάσει τα παιδιά. Αυτή η νοοτροπία υπάρχει σήμερα. Παλιά οι γονείς μας μάλωναν, έδιναν και κανένα σκαμπίλι, αλλά δεν μας περνούσε κακός λογισμός. Δεχόμασταν και το ξύλο σαν το χάδι, χωρίς να αντιδράσουμε, χωρίς να εξετάσουμε αν φταίγαμε πολύ ή λίγο. Πιστεύαμε ότι και το ξύλο για το καλό μας ήταν. Ξέραμε ότι οι γονείς μας αγαπούσαν και πότε μας χάιδευαν, πότε μας φιλούσαν, πότε μας έδιναν σκαμπίλι. Γιατί και το σκαμπίλι και το χάδι και το φίλημα των γονέων, όλα –πώς να το κάνεις;- είναι από αγάπη. Όταν οι γονείς δέρνουν τα παιδιά τους, υποφέρει η καρδιά τους. Όταν τα παιδιά τρώνε το σκαμπιλάκι, πονάει το μάγουλο. Επομένως μεγαλύτερος είναι ο πόνος της καρδιάς από τον πόνο στο μάγουλο. Η μητέρα, ό,τι και αν κάνη στα παιδιά της, είτε τα μαλώση είτε τα δείρη είτε τα χαϊδέψη, όλα από αγάπη τα κάνει και όλα από την ίδια μητρική καρδιά βγαίνουν. Όταν όμως τα παιδιά δεν το καταλαβαίνουν αυτό και μιλούν με αναίδεια, αντιδρούν και πεισμώνουν, τότε διώχνουν την θεία Χάρη από μέσα τους, και επόμενο είναι να δεχθούν μετά την ανάλογη δαιμονική επίδραση. Εκείνα τα παιδιά που έχουν τέτοιους (ανεπρόκοπους) γονείς τα βοηθάει ο Θεός. Δεν είναι άδικος ο Θεός. Οι άγριες γκορτσιές είναι γεμάτες γκόρτσια. Εκεί στον δρόμο για το Καλύβι μου είναι μια άγρια κορομηλιά. Φύλλα δεν φαίνονται, γιατί είναι γεμάτη κορόμηλα. Σπάζουν τα κλωνάρια από τον καρπό. Οι ήμερες, παρ΄ όλο που τις ραντίζουν, δεν δίνουν καθόλου καρπό.

ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ Ο κόσμος έγινε τρελλοκομείο. Τα μικρά παιδιά κοιμούνται τα μεσάνυχτα, ενώ πρέπει να κοιμούνται με το ηλιοβασίλεμα. Είναι κλεισμένα στις πολυκατοικίες, στα μπετά και μπαίνουν στο πρόγραμμα των μεγάλων. Τι να κάνουν τα παιδιά, τι να κάνουν και οι γονείς; Έρχονται τα παιδιά και μου λένε: «Δεν μας καταλαβαίνουν οι γονείς». Έρχονται οι γονείς και μου λένε: «Δεν μας καταλαβαίνουν τα παιδιά μας». Έχει δημιουργηθή χάσμα ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά. Για να εξαλειφθή, πρέπει οι γονείς να έρθουν στην θέση των παιδιών και τα παιδιά στην θέση των γονέων. Και αν τώρα τα παιδιά δεν παιδεύουν τους γονείς, και τα παιδιά τους αργότερα δεν θα τους παιδεύουν. Ενώ αν τώρα δεν ακούν και παιδεύουν τους γονείς, και τα δικά τους παιδιά αργότερα θα τους βασανίζουν, γιατί θα λειτουργήσουν οι πνευματικοί νόμοι. Όταν το παιδί έχη φιλότιμο, δεν βλάπτεται από την αγάπη των γονέων. Αν εκμεταλλεύτεται την αγάπη τους, θα καταστραφή. Αν το παιδί βλάπτεται από την αγάπη των γονέων, στην ουσία το παιδί είναι βλαμμένο. Ενώ θα έπρεπε να ευγνωμονή τον Θεό για τους γονείς, για την αγάπη τους, εκείνο στενοχωριέται, γιατί του δείχνουν καλωσύνη, ενώ άλλα παιδιά δεν έχουν γονείς! Τι να πης! Όταν ένα παιδί δεν αναγωνρίζη τους γονείς σαν ευεργέτες του και δεν τους αγαπάη –και ένας λόγος παραπάνω όταν οι γονείς έχουν φόβο Θεού- πώς είναι δυνατόν να σέβεται και να αγαπάη τον Θεό, τον μεγάλο του ευεργέτη και Πατέρα όλων των ανθρώπων, που είναι πολύ δύσκολο να το καταλάβη στην παιδική ηλικία;   ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Α'- ΜΕ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ  http://users.sch.gr/aiasgr/Paterika_keimena/Gerwn_Paisios