Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Ἦρθε κάποιος στὸ Καλύβι καὶ μοῦ εἶπε:
«Γιατί οἱ καλόγεροι κάθονται ἐδῶ καὶ δὲν πᾶνε στὸν κόσμο, νὰ βοηθήσουν τὸν λαό;».
«Ἂν πήγαιναν ἔξω στὸν κόσμο, νὰ βοηθήσουν τὸν λαό, τοῦ εἶπα, θὰ ἔλεγες γιατί οἱ καλόγεροι γυρίζουν στὸν κόσμο. Τώρα ποὺδὲν πᾶνε, λὲς γιατί δὲν πᾶνε». Ὕστερα μοῦ λέει:
«Γιατί οἱ καλόγεροι πηγαίνουν στοὺς γιατροὺς καὶ δὲν τοὺς βοηθάει ὁ Χριστός τους καὶ ἡΠαναγία τους νὰ γίνουν καλά;». «Αὐτὴν τὴν ἐρώτηση, τοῦ λέω, μοῦ τὴν ἔκανε καὶ ἕνας Ἑβραῖος γιατρός».
«Αὐτὸς δὲν εἶναι Ἑβραῖος», μοῦ λέει ἕνας ποὺ ἦταν μαζί του. «Δὲν ἔχει σημασία ποὺ δὲν εἶναι Ἑβραῖος, τοῦ λέω. Αὐτὴ ἡ ἐρώτηση Ἑβραίου εἶναι. Καὶ θὰ σᾶςπῶ τὴν ἀπάντηση ποὺ ἔδωσα στὸν Ἑβραῖο, ἀφοῦ εἶναι ὅμοια ἡ περίπτωση. "Ἐσύ, σὰν Ἑβραῖος ποὺ εἶσαι, τοῦ εἶπα, ἔπρεπε νὰ ξέρης ἀπ' ἔξω τὴν Παλαιὰ Διαθήκη.
Ἐκεῖ στὸν Προφήτη Ἠσαΐα ἀναφέρει ὅτι ὁ Θεὸς χάρισε στὸν βασιλιὰ Ἐζεκία, ἐπειδὴ ἦταν πολὺκαλός, ἀκόμη δεκαπέντε χρόνια ζωῆς. Ἔστειλε τὸν Προφήτη Ἠσαΐα καὶ εἶπε στὸν βασιλιά: Ὁ Θεὸς σοῦ χαρίζει ἀκόμη δεκαπέντε χρόνια ζωῆς, γιατὶ διέλυσες τὰ ἄλση τῶν εἰδωλολατρῶν. Καὶ γιὰ τὴν πληγή σου
–ὁ βασιλιὰς εἶχε καὶ μιὰ πληγὴ
–εἶπε ὁ Θεὸς νὰ βάλης ἐπάνω μιὰ τσαπέλλα2σύκα, καὶ θὰ γίνης καλά!
Ἀφοῦ ὁ Θεὸς τοῦ χάρισε δεκαπέντε χρόνια ζωῆς, δὲν μποροῦσε νὰ θεραπεύση καὶ ἐκείνη τὴν πληγή; Ἐκείνη ὅμως γιατρευόταν μὲ μιὰ τσαπέλλα σύκα"»3. Πράγματα ποὺ γίνονται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους νὰ μὴν τὰ ζητᾶμε ἀπὸ τὸν Θεό. Νὰ ταπεινωνώμαστε στοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ ζητᾶμε τὴν βοήθειά τους.Μέχρις ἑνὸς σημείου θὰ ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος ἀνθρωπίνως καὶ μετὰ θὰ ἀφεθῆ στὸν Θεό. Εἶναι ἐγωιστικὸ νὰ προσπαθῆ νὰ βοηθήση κανεὶς σὲ κάτι ποὺ δὲν γίνεται ἀνθρωπίνως. Σὲ πολλὲς περιπτώσεις ποὺ ἐπιμένει ὁ ἄνθρωπος νὰ βοηθήση, βλέπω ὅτι εἶναι ἀπὸ ἐνέργεια τοῦ πειρασμοῦ, γιὰ νὰ τὸν ἀχρηστέψη. Ἐγώ, ὅταν βλέπω ὅτι δὲν βοηθιέται μιὰ κατάσταση ἀνθρωπίνως
–λίγο
–πολὺ καταλαβαίνω μέχρι ποιό σημεῖο μπορεῖ νὰ βοηθήση ὁ ἄνθρωπος καὶ ἀπὸ ποιό σημεῖο καὶ μετὰ πρέπει νὰ τ ̓ ἀφήση στὸν Θεό
–, τότε ὑψώνω τὰ χέρια στὸν Θεό, ἀνάβω καὶ δυὸ λαμπάδες, ἀφήνω τὸ πρόβλημα στὸν Θεὸ καὶ ἀμέσως τακτοποιεῖται. Ὁ Θεὸς ξέρει ὅτι δὲν τὸ κάνω ἀπὸ τεμπελιά.
Γι ̓ αὐτό, ὅταν μᾶς ζητοῦν βοήθεια, πρέπει νὰ διακρίνουμε καὶ νὰ βοηθοῦμε σὲ ὅσα μποροῦμε. Σὲ ὅσα ὅμως δὲν μποροῦμε, νὰ βοηθοῦμε ἔστω μὲ μιὰ εὐχὴ ἢ μὲ τὸ νὰ τὰ ἀναθέτουμε μόνο στὸν Θεό· καὶ αὐτὸ εἶναι μιὰ μυστικὴ προσευχή.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Β’ «Πνευματικὴ Ἀφύπνιση» -160-

2Ἀρμαθιὰ ἀπὸ ξερὰ σύκα περασμένα σὲ νῆμα ἢ βοῦρλο.
3Βλ. Ἠσ. 38, 4 κ.

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Μερικές φορές, Γέροντα, έχω μια επιθυμία, και ο Θεός μου την εκπληρώνει,
χωρίς να Του το ζητήσω. Πώς γίνεται αυτό;
– Οικονομάει ο Θεός. Βλέπει τις ανάγκες, τις επιθυμίες μας, καί, όταν κάτι είναι για το καλό μας, μας το δίνει. Όταν κανείς χρειάζεται σε κάτι βοήθεια, ο Χριστός και η Παναγία βοηθούν. Ρωτούσαν τον Γέροντα Φιλάρετο5: «Τί θέλεις, Γέροντα, να σε οικονομήσουμε;». «Ό,τι θέλω η Παναγία θα το στείλη», απαντούσε εκείνος. Και έτσι γινόταν. Όταν εμπιστευώμαστε τον εαυτό μας στον Θεό, ο Καλός Θεός μας παρακολουθεί και μας οικονομάει. Σαν καλός οικονόμος δίνει στον καθένα μας ό,τι του χρειάζεται και μας φροντίζει ακόμη και σε λεπτομέρειες για τις υλικές ανάγκες μας. Και για να καταλάβουμε την φροντίδα Του, την πρόνοιά Του, μας δίνει ακριβώς ό,τι μας χρειάζεται. Να μην περιμένης όμως πρώτα να σού δώση ο Θεός, αλλά εσύ να δώσης όλο τον εαυτό σου στον Θεό. Γιατί, εάν ζητάς συνέχεια από τον Θεό και δεν αφήνης τον εαυτό σου με εμπιστοσύνη στον Θεό, αυτό δείχνει ότι έχεις δικό σου σπίτι και αποξενώνεσαι από τις αιώνιες ουράνιες Μονές. Όσοι άνθρωποι τα δίνουν όλα στον Θεό και δίνονται ολόκληροι σ᾿ Αυτόν, στεγάζονται κάτω από τον μεγάλο τρούλλο του Θεού και προστατεύονται από την θεία Του πρόνοια.
Η εμπιστοσύνη στον Θεό είναι μια συνεχής μυστική προσευχή, που φέρνει αθόρυβα τις δυνάμεις του Θεού εκεί που χρειάζονται και την ώρα που χρειάζονται, και τότε τα φιλότιμα παιδιά Του Τον δοξολογούν συνέχεια με πολλή ευγνωμοσύνη.

Αγίου Παΐσιου Αγιορείτου.!

 

 

 

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

– Γέροντα, η πίστη πώς δυναμώνει;

– Με την προσευχή δυναμώνει η πίστη. Ένας άνθρωπος που δεν καλλιέργησε την πίστη του από μικρός, αλλά έχει διάθεση, μπορεί να την καλλιεργήση με την προσευχή, ζητώντας από τον Χριστό να του προσθέση πίστη. Να παρακαλούμε τον Χριστό να μας προσθέση πίστη και να μας την αυξήση. Στον Χριστό τί είπαν οι Απόστολοι; «Πρόσθες ημίν πίστιν» δεν είπαν; Όταν λές «πρόσθες», σημαίνει ότι εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου στον Θεό. Γιατί, αν δεν εμπιστεύεται κανείς τον εαυτό του στον Θεό, τί να του προσθέση ο Θεός; Ζητάμε από τον Θεό να μας προσθέση πίστη, όχι για να κάνουμε θαύματα, αλλά για να Τον αγαπήσουμε περισσότερο.

Αγίου Παΐσιου Αγιορείτου.!

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Γέροντα, τί να ζητάμε στην προσευχή μας για όλον τον κόσμο;
– Να ευχώμαστε για όλους «καλόν Παράδεισο». Ο Χριστός θυσιάστηκε, για να σωθούν όλοι οι άνθρωποι, και αυτοί που είναι κοντά Του και αυτοί που είναι μακριά Του.
Να παρακαλούμε λοιπόν να γνωρίσουν όλοι τον Θεό, για να Τον αγαπήσουν, να Τον ευαρεστήσουν και να σωθούν· να πάνε στον «καλόν Παράδεισο».!

Αγίου Παΐσιου Αγιορείτου.!

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Όταν ήμουν στον πόλεμο, στις επιχειρήσεις, είχα ένα Ευαγγέλιο και το έδωσα σε κάποιον.
Μετά έλεγα: «Άχ, να είχα ένα Ευαγγέλιο, πόσο θα με βοηθούσε!». Τα Χριστούγεννα μας είχαν στείλει πάνω στο βουνό διακόσια δέματα από το Μεσολόγγι. Από τα διακόσια δέματα, μόνο στο δικό μου δέμα υπήρχε ένα Ευαγγέλιο! Ήταν παλιό Ευαγγέλιο, είχε και χάρτη της Παλαιστίνης.
Στο δέμα υπήρχε και ένα σημείωμα που έγραφε: «Αν χρειάζεσαι και άλλα βιβλία, γράψε μας να σού στείλουμε». Αργότερα, στην Μονή Στομίου, χρειάσθηκα μια φορά ένα κανδήλι για τον Ναό. Ένα πρωί, χαράματα, κατέβηκα στην Κόνιτσα. Την ώρα που περνούσα έξω από ένα σπίτι, ακούω μια κοπέλα να λέη στον πατέρα της: «Πατέρα, ο καλόγερος!». Τότε εκείνος ήρθε και μου είπε: «Πάτερ, έταξα ένα κανδήλι στην Παναγία· πάρε αυτά τα χρήματα να το αγοράσης», και μου δίνει πεντακόσιες δραχμές, ακριβώς όσο έκανε ένα κανδήλι. Αλλά και τώρα, όταν κάτι χρειάζωμαι, τα οικονομάει αμέσως .

Αγίου Παΐσιου Αγιορείτου.!

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Ευωδία των ιερών Λειψάνων
– Γέροντα, η αγία κάρα του Αγίου Αρσενίου ευωδίαζε ιδιαίτερα στην μνήμη του.
– Γιατί να μην ευωδιάζη; Να μην κεράση ο Άγιος τον κόσμο στην γιορτή του;
– Γιατί, Γέροντα, τα άγια Λείψανα δεν ευωδιάζουν πάντοτε;
– Είναι διάφορες περιπτώσεις. Άλλοτε μπορεί αυτός που προσκυνάει να είναι πολύ αμαρτωλός και να ευωδιάζουν τα άγια Λείψανα, για να βοηθηθή ο άνθρωπος, να πάρη την καλή στροφή, να μετανοήση. Άλλοτε μπορεί να είναι ενάρετος και να μην ευωδιάσουν, για να μην πέση στην υπερηφάνεια. Άλλοτε σε έναν ενάρετο ευωδιάζουν τα Λείψανα ενός Αγίου, σαν να του δίνη ο Άγιος ένα κέρασμα!
– Γέροντα, μερικοί αμφιβάλλουν για την ευωδία των ιερών Λειψάνων.
– Η λογική φταίει.
Τα Λείψανα των Αγίων έχουν Χάρη Θεού. Χειμώνα καιρό ο τόπος κοντά στην «Παναγούδα» ευωδιάζει. Και στα Κατουνάκια που ήμουν56, κοντά στον «Άγιο Βασίλειο», ευωδίαζε ο τόπος σε ένα σημείο. Δεν υπάρχει πια Κελλί εκεί· μόνον κάτι πέτρες. Πόσα άγια Λείψανα θα βρίσκωνται και σ’ εκείνο το μέρος! Και ποιός ξέρει πότε ο Θεός θα τα παρουσιάση!

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ ΣΤ’ «Περί Προσευχής»

56 Κατά τα έτη 1967‐1968

 

 

 

 

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Εαν βρεθή, Γέροντα, μόνος του κανείς σε δύσκολα χρόνια, τί θα κάνη; – Άρχισε τώρα να κάνης πρώτα υπακοή, να αποκτήσης διάκριση, και τότε θα δούμε.
Γι᾿ αυτό είπαμε να κόψουμε τα κουσούρια πρώτα. Αν έχη κανείς κουσούρια, δεν θα τα βγάλη πέρα. Αν τώρα γκρινιάζη για όλα και νομίζη ότι αυτός είναι λεβεντόπαιδο και όλοι οι άλλοι είναι χάλια, τότε... Κοιτάξτε να διορθωθήτε, για να δικαιούσθε την θεία βοήθεια. Να στηριχθήτε ακόμη περισσότερο στον Θεό. Θα έχουμε πιο δύσκολα χρόνια. Ακόμη είναι άγουρα τά... φρούτα· δεν ωρίμασαν. Όταν εσείς θα είστε ώριμες πνευματικά, ξέρετε τί θα είστε; Οχυρό. Όχι μόνο για εδώ, αλλά θα μπορήτε να βοηθάτε και πιο πέρα.
Γιατί, διαφορετικά, θα έχετε και εσείς ανάγκη από ανθρώπινη βοήθεια και προστασία. Και ξέρετε τί κακό είναι ένα μοναστήρι, με ένα σωρό αδελφές, να έχη ανάγκη από λαϊκούς; Σήμερα ο μοναχός πρέπει να ζήση πνευματικά, για να είναι έτοιμος να ξεπεράση μια δυσκολία. Να ετοιμασθή, για να μην τον στενοχωρήση η στέρηση, γιατί μετά μπορεί να φθάση στην άρνηση.
Θα έρθη εποχή που θα ξεραθούν τα ποτάμια, όλοι θα διψάσουν, όλοι θα υποφέρουν. Για μας τους μοναχούς δεν είναι τόσο φοβερό· εμείς και να διψάσουμε, πρέπει να διψάσουμε, γιατί εμείς ξεκινήσαμε για κακουχία. «Ό,τι δεν έκανα εκουσίως ως καλόγερος, θα πώ, το κάνω τώρα ακουσίως, για να καταλάβω τί θα πη καλόγερος.
Σ᾿ ευχαριστώ, Θεέ μου». Αλλά ο καημένος ο κόσμος! Όταν φθάνουν οι άνθρωποι στο σημείο να εφευρίσκουν βόμβες που να σκοτώνωνται οι άνθρωποι και να μην καταστρέφωνται τα κτίρια, τί να πώ; Όταν είπε ο Χριστός «μιά ψυχή αξίζει όσο ο κόσμος όλος»12, και αυτοί έχουν τα κτίρια πιο πολύ από όλο τον κόσμο, αυτό είναι φοβερό.

Αγ. Παϊσίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Β’ «Πνευματική Αφύπνιση» - 186 -
12 Βλ. Ματθ. 16, 26.

 

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Εαν βρεθή, Γέροντα, μόνος του κανείς σε δύσκολα χρόνια, τί θα κάνη; – Άρχισε τώρα να κάνης πρώτα υπακοή, να αποκτήσης διάκριση, και τότε θα δούμε.
Γι᾿ αυτό είπαμε να κόψουμε τα κουσούρια πρώτα. Αν έχη κανείς κουσούρια, δεν θα τα βγάλη πέρα. Αν τώρα γκρινιάζη για όλα και νομίζη ότι αυτός είναι λεβεντόπαιδο και όλοι οι άλλοι είναι χάλια, τότε... Κοιτάξτε να διορθωθήτε, για να δικαιούσθε την θεία βοήθεια. Να στηριχθήτε ακόμη περισσότερο στον Θεό. Θα έχουμε πιο δύσκολα χρόνια. Ακόμη είναι άγουρα τά... φρούτα· δεν ωρίμασαν. Όταν εσείς θα είστε ώριμες πνευματικά, ξέρετε τί θα είστε; Οχυρό. Όχι μόνο για εδώ, αλλά θα μπορήτε να βοηθάτε και πιο πέρα.
Γιατί, διαφορετικά, θα έχετε και εσείς ανάγκη από ανθρώπινη βοήθεια και προστασία. Και ξέρετε τί κακό είναι ένα μοναστήρι, με ένα σωρό αδελφές, να έχη ανάγκη από λαϊκούς; Σήμερα ο μοναχός πρέπει να ζήση πνευματικά, για να είναι έτοιμος να ξεπεράση μια δυσκολία. Να ετοιμασθή, για να μην τον στενοχωρήση η στέρηση, γιατί μετά μπορεί να φθάση στην άρνηση.
Θα έρθη εποχή που θα ξεραθούν τα ποτάμια, όλοι θα διψάσουν, όλοι θα υποφέρουν. Για μας τους μοναχούς δεν είναι τόσο φοβερό· εμείς και να διψάσουμε, πρέπει να διψάσουμε, γιατί εμείς ξεκινήσαμε για κακουχία. «Ό,τι δεν έκανα εκουσίως ως καλόγερος, θα πώ, το κάνω τώρα ακουσίως, για να καταλάβω τί θα πη καλόγερος.
Σ᾿ ευχαριστώ, Θεέ μου». Αλλά ο καημένος ο κόσμος! Όταν φθάνουν οι άνθρωποι στο σημείο να εφευρίσκουν βόμβες που να σκοτώνωνται οι άνθρωποι και να μην καταστρέφωνται τα κτίρια, τί να πώ; Όταν είπε ο Χριστός «μιά ψυχή αξίζει όσο ο κόσμος όλος»12, και αυτοί έχουν τα κτίρια πιο πολύ από όλο τον κόσμο, αυτό είναι φοβερό.

Αγ. Παϊσίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Β’ «Πνευματική Αφύπνιση» - 186 -
12 Βλ. Ματθ. 16, 26.

 

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Γέροντα, γιατί, ενώ ζητώ κάτι με πίστη, δεν το δίνει ο Θεός;
– Πιστεύεις, ζητάς, αλλά, αν δεν έχης ταπείνωση ή έχης προδιάθεση υπερηφανείας, δεν δίνει ο Θεός.
Μπορεί να έχη κανείς πίστη όχι μόνο σαν έναν «κόκκον σινάπεως»10 αλλά και σαν ένα κιλό σινάπι. Εάν όμως δεν έχη και ανάλογη ταπείνωση, δεν ενεργεί ο Θεός, γιατί δεν θα τον ωφελήση. Όταν υπάρχη υπερηφάνεια, δεν ενεργεί η πίστη.
Όταν κανείς πορεύεται στην ζωή του με πίστη, χωρίς αμφιβολία, και ζητάη την βοήθεια του Θεού, θα έχη σιγά‐σιγά στην αρχή γεγονότα μικρά και ύστερα μεγαλύτερα, και θα γίνη πιο πιστός. Ζώντας τα θεία μυστήρια από κοντά, γίνεται θεολόγος, διότι δεν τα πιάνει με το μυαλό, αλλά τα ζη στην πραγματικότητα.
Η πίστη του συνέχεια αυξάνει, γιατί κινείται σε άλλο χώρο, με θεία γεγονότα. Για να ζήση όμως κανείς τα μυστήρια του Θεού, πρέπει να απεκδυθή τον παλαιό του άνθρωπο, να επανέλθη κατά κάποιον τρόπο στην κατάσταση προ της πτώσεως.
Να έχη αθωότητα και απλότητα, για να είναι η πίστη του ακλόνητη και να πιστεύη απόλυτα ότι δεν υπάρχει τίποτε που να μην μπορή να το κάνη ο Θεός. Τότε, όταν ακούη για έναν άνθρωπο που δεν πιστεύει ή αμφιβάλλει για μερικά πράγματα που έχουν σχέση με την βοήθεια του Θεού, ξέρετε πόσο υποφέρει;
Γέροντα, στην πνευματική πρόοδο δεν βοηθάει και το περιβάλλον;
- Ναι, βοηθάει, αλλά μερικές φορές μπορεί ένας να ζει ανάμεσα σε Αγίους και να μην κάνη προκοπή. Υπήρχε μεγαλύτερη προϋπόθεση για τον Ιούδα, που ήταν συνέχεια μαζί με τονΧριστό; Ο Ιούδας δεν είχε ταπείνωση ούτε καλή διάθεση. Και μετά την προδοσία του πάλι δεν ταπεινώθηκε. Βρόντησε τα αργύρια με θυμό και εγωισμό και πήγε με πονηριά στην αγχόνη. Και οι Φαρισαίοι κινήθηκαν σαν τον διάβολο.
Αφού έγινε η δουλειά τους, είπαν στον Ιούδα: «Σύ ὄψει». Ο Θεός ενεργεί ανάλογα με την κατάσταση του ανθρώπου. Το Πνεύμα το Άγιο, δεν εμποδίζεται από τίποτε. Αυτό που κατάλαβα είναι ότι, όπου κι αν βρεθεί κανείς, αν αγωνιστή φιλότιμα, μπορεί να πετύχει το ποθούμενο, την σωτηρία της ψυχής του. Εδώ ο Λωτ ζούσε μέσα στα Σόδομα και στα Γόμορρα και σε τι πνευματική κατάσταση ήταν! Τώρα, είτε το θέλουμε, είτε δεν το θέλουμε, πρέπει να αγωνισθούμε να γίνουμε καλύτεροι, ώστε να ενεργή η Θεία Χάρις μέσα μας. Τα γεγονότα μας αναγκάζουν και θα μας αναγκάζουν να πλησιάσουμε περισσότερο στον Θεό, για να έχουμε θεϊκή δύναμη, ώστε να αντιμετωπίζουμε σωστά κάθε κατάσταση -και φυσικά ο Καλός Θεός δεν θα μας αφήσει. Θα μας προστατεύει .

Αγίου Παΐσιου Αγιορείτου.

 

 

 

Του.Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Νὰ μὴν ὑπάρχη μέσα του ἰδιοτέλεια, θέλημα, ἐγωισμός,ἀνθρωπαρέσκεια κ.λπ., γιὰ νὰ ἀναπαύεται ὁ Θεός. Ὅταν δὲν ὑπάρχουν αὐτά, ὑπάρχει ψυχικὴ ἁγνότητα καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα, καὶ νὰ μὴν προσεύχεται ὁ ἄνθρωπος,συγγενεύει μὲ τὸν Θεό, εἶναι ἑνωμένος μὲ τὸν Θεό.Μόνο μὲ τὴν ἀρχοντιὰ ἔχει ὁ ἄνθρωπος τὸ κουμπὶ γυρισμένο στὴν ἴδια συχνότητα μὲ τὸν Θεὸ καὶ ἔχει ἐπαφὴ μὲ τὸν Θεό, ἐργάζεται στὴν συχνότητα τοῦ Θεοῦ· διαφορετικὰ τὸ κουμπὶ εἶναι γυρισμένο σὲ ἄλλον σταθμό.
Γι ̓ αὐτὸ κοιτάξτε νὰ ἀλλάξετε κεραία... Ὑπάρχουν κεραῖες κάθετες καὶ ὁριζόντιες.
Οἱ κάθετες ...«κάθονται» στὸν ἑαυτό τους καὶ δὲν ἔχουν καλὴ ἐπαφή, εὔκολα χάνουν τὴν ἐπικοινωνία!
Ἐνῶ οἱ ὁριζόντιες κεραῖες τεντώνονται, γι ̓ αὐτὸ ἔχουν μεγάλη ἐμβέλεια καὶ πιάνουν καὶ τὰ ἀσθενικὰ κύματα.
Θέλω νὰ πῶ ὅτι αὐτὸς ποὺ «κάθεται» στὸν ἑαυτό του, δὲν ἔχει ἐλευθερωθῆ ἀπὸ τὸν ἑαυτό του, δὲν ἔχει ἀρχοντιά, γι ̓ αὐτὸ δὲν ἔχει οὔτε Χάρη Θεοῦ οὔτε θεῖο φωτισμό.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’«Πάθη καὶ Ἀρετὲς» ‐ 131 ‐