Η ταπείνωση είναι η βάση όλων των αρετών. Θαύμα είναι η υπέρβαση των νόμων της φύσεως.
Ο εγωισμός είναι πάθος που δύσκολα αποβάλλει ο άνθρωπος. Είναι σαν ένα στενό ρούχο που φοράει ο άνθρωπος και το βγάζει με μεγάλη δυσκολία, γιατί του είναι πολύ στενό.

(Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)

Ευχή φωναχτά, ψιθυριστά ή με τον νου;

 

 – Γέροντα , πώς είναι καλύτερα να λέω την ευχή; Φωναχτά, ψιθυριστά ή με τον νου;
– Αν την λες φωναχτά, θα κουράζεσαι και γρήγορα θα αποκάμεις. Γι’ αυτό να την λες πότε ψιθυριστά και πότε με τον νου.
Η ευχή με τον νου είναι το καλύτερο∙ επειδή όμως δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να την λένε συνέχεια με τον νου, βοηθάει να την λέει κανείς και ψιθυριστά, σαν μια προπαίδεια.

Μπορείς να αρχίζεις να την λες ψιθυριστά , να συνεχίζεις με τον νου, και ύστερα πάλι ψιθυριστά και πάλι με τον νου. Να κάνεις αυτή την εναλλαγή, μέχρι να καταλήξει η ευχή να γίνεται μόνο με τον νου, να γίνει δηλαδή νοερά , όπως και λέγεται «νοερά προσευχή».
Τότε προσεύχεται κανείς με τον νου του και η καρδιά του σκιρτά, αγάλλεται∙ φθάνει στον θείο έρωτα, ζη ουράνιες καταστάσεις.

– Αυτό το διάστημα , Γέροντα, κάθε φορά που μπαίνω στο κελί μου, έχω μετεωρισμό και βλάσφημους λογισμούς. Γιατί μου συμβαίνει αυτό;
– Ξέχασες, φαίνεται, την ευχή, και γι’ αυτό ο πειρασμός έστησε την σκηνή του έξω από το κελί σου. Προσπάθησε στις κενές ώρες που έχεις στο κελί, να λες την ευχή ψιθυριστά, για να διώχνεις τον μετεωρισμό και τους λογισμούς που υποβάλλει ο εχθρός.
Η ψιθυριστή ευχή πολύ βοηθάει στις ώρες της επιθέσεως, γιατί εκείνην την στιγμή χρειάζεται προσοχή, για να γλυτώσει κανείς από την εχθρική φάλαγγα.

– Γέροντα, συμφέρει, όταν μου έρχονται κακοί ή βλάσφημοι λογισμοί , να τους πολεμώ με αντιρρητικό πόλεμο 1;
– Καλύτερα να τους πολεμάς με την ευχή παρά με αντιρρητικό πόλεμο. Όσο μπορείς, να μιλάς νοερώς με τον Χριστό δια της νοεράς προσευχής , και να μη συζητάς με τον νου σου «τούτο» ή «εκείνο».
Να καλλιεργήσεις την ευχή, η οποία αρχικά θα σε απαλλάξει από τους κακούς λογισμούς και στο τέλος θα γίνει ένα με την αναπνοή σου.
1. Αντιρρητικός πόλεμος σημαίνει να αντικρούει κανείς τους κακούς λογισμούς φέρνοντας αντίστοιχους καλούς.

(Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ ζ΄- ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»)

 

 

Ο πειρασμός βάζει εμπόδια και στριμώχνεται ο άνθρωπος.

 – Γέροντα, μόνον η ευγνωμοσύνη στον Θεό φθάνει για να μας παρακινήσει στον αγώνα κατά των παθών;- Μόνον η ευγνωμοσύνη στον Θεό δεν φθάνει χρειάζεται και καλή διάθεση, αναγνώριση της αμαρτωλότητας μας και φιλότιμη άσκηση.
– Γέροντα, η μνήμη του θανάτου βοηθάει στην εσωτερική εργασία; – Ναι, πολύ βοηθάει. Αν έχουμε μνήμη θανάτου με ελπίδα στον Θεό, θα γνωρίσουμε την ματαιότητα αυτού του κόσμου και θα βοηθηθούμε πνευματικά.

Γι’ αυτό να φέρνουμε στο νου μας το κριτήριο του Θεού και να μην ξεχνούμε ότι θα κριθούμε για τις αμαρτίες που κάναμε και δεν μετανοήσαμε.
«Τι κάνω; Πώς ζω με τόση αμέλεια; να σκεφθώ.
Αν πεθάνω αυτήν την στιγμή, πού θα πάω; Μήπως έκανα κανένα συμβόλαιο με τον θάνατο; Πεθαίνουν και μικροί και μεγάλοι». Αν σκέπτομαι ότι ο Θεός μπορεί σε λίγο να με πάρει, τότε δεν θα αμαρτάνω.

Για να πεθάνουν τα πάθη, πρέπει να συσκεφτόμαστε τον θάνατο, την μέλλουσα Κρίση, και να πάθουμε κι εμείς από φιλότιμο για τον Χριστό που πολλά έπαθε, για να μας λυτρώσει.
Ο αγώνας κατά των παθών είναι ένα διηνεκές γλυκό μαρτύριο για την τήρηση των εντολών, για την αγάπη του Χριστού.Αξίζει να πεθάνουμε ηρωικά, παρά να νικηθούμε από τα πάθη και να πληγώσουμε τον Χριστό. – Στριμώχνομαι, Γέροντα, στον αγώνα μου.

– Ένα αγκαθάκι βγάζεις από το δάκτυλό σου και πονάς, πόσο μάλλον να ξεριζώσεις από μέσα σου ένα πάθος!
Ύστερα να ξέρης ότι, όταν ο άνθρωπος καταβάλλει προσπάθεια να κόψη ένα πάθος του, τότε ο πειρασμός βάζει εμπόδια και στριμώχνεται ο άνθρωπος, όπως στριμώχνεται και ο δαιμονισμένος, όταν του διαβάζουν εξορκισμούς, γιατί γίνεται αγώνας, παλεύει με τον διάβολο έπειτα όμως ελευθερώνεται.

Το καθάρισμα του εαυτού μας δεν γίνεται χωρίς κόπο, πατώντας κουμπιά. Δεν κόβονται αμέσως τα πάθη, όπως και ο κορμός του δένδρου δεν κόβεται αμέσως με μια πριονιά. Το πριόνι κόβει για πολλή ώρα, μέχρι να κοπή πέρα-πέρα ο κορμός. Και δεν τελειώνει εδώ η δουλειά. Για να γίνει ο κορμός έπιπλο, πόσος κόπος χρειάζεται!

Πρέπει πρώτα να πελεκηθεί, να γίνει σανίδες και μετά να τις πάρει ο επιπλοποιός, για να τις κάνη χρήσιμο έπιπλο. – Κι αν, Γέροντα, δεν καταλαβαίνω ότι αυτός ο κόπος είναι απαραίτητος; – Τότε θα μείνεις κούτσουρο και θα σε ρίξουν στην φωτιά.

( Γέροντος Παΐσιου ΑγιορείτουΛόγοι Ε’ Πάθη και Αρετές)

 

 

Η εμπιστοσύνη στον Θεό είναι μια συνεχής μυστική προσευχή που φέρνει αθόρυβα τις δυνάμεις του Θεού εκεί που χρειάζονται και την ώρα που χρειάζονται.

(Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)

Όταν ο Γέροντας Παΐσιος πήγε στο Σικάγο – Ανέκδοτο περιστατικό.

Ένα ανέκδοτο περιστατικό με τον Γέροντα Παΐσιο, το οποίο αξίζει σίγουρα να διαβάσετε.
Το ακόλουθο περιστατικό με τον Γέροντα Παΐσιο, είναι αληθινό, ενώ η δημοσιοποίησή του άργησε λόγω της ταπεινότητας των ανθρώπων που αρχικά το διηγήθηκαν.

Ο Ν.Α., ευκατάστατος ομογενής από το Σικάγο των Η.Π.Α.,πολύ κάλος άνθρωπος και άθεος, πριν 25 περίπου χρονιά, είδε μια βράδια στον ύπνο του ένα μικροσκοπικό παππούλη να του ζητάει ευγενικά να τον παραλάβει από κάποιο αεροδρόμιο του Σικάγου, δίνοντας του συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα.
‘ Νικο καλό μου παιδί, έλα τάδε μέρα τάδε ώρα στο τάδε αεροδρόμιο να με παραλάβεις σε παρακαλώ’.
Όταν ξύπνησε το πρωί, ο Ν. διηγήθηκε στη σύζυγό του Μ. το όνειρο που είχε δει.

Εκείνη, αρχίζοντας τα πειράγματα λόγω της αθεΐας του, του είπε ότι ήταν απλώς ένα όνειρο και να μη δώσει σημασία.
Το όνειρο με το μικροσκοπικό παππούλη επαναληφθεί στον ύπνο του Ν. πολλές φόρες, σε σημείο που ο άνθρωπος είχε αρχίσει να ταράζεται. Κάποτε ο «εφιάλτης» σταμάτησε και ο Ν. ηρέμησε.
Μετά από αρκετό καιρό έφθασε η καθορισμένη ημερομηνία που ο παππούλης είχε προαναγγείλει στο όνειρο. Ο Ν. αποφάσισε να πάει κρυφά στο αεροδρόμιο για να αποφύγει τα κοροϊδευτικά σχόλια της γυναίκας του να πάει κρυφά: «Τι έχω να χάσω», συλλογίστηκε, «στο κάτω κάτω θα κάνω τη βόλτα μου, θα πιω το καφεδάκι μου και ύστερα θα πάω στη δουλειά μου».
Πράγματι έτσι κι έγινε. Πήγε και αφού κάθισε σε μια γωνιά του χαώδους αεροδρομίου του Σικάγου, περίμενε τον άγνωστο παππούλη του ονείρου.

Ήπιε κάμποσους καφέδες, άλλα η ώρα περνούσε και ο παππούλης δεν φαινόταν πουθενά. Μέτα από μια-μιάμιση ώρα, σκέφτηκε, » ένα τσιγάρο ακόμα και φεύγω, καλά και δεν το είπα στη Μ. γιατί θα με κορόιδευε αιωνίως».
Πριν καλά καλά προλάβει να τελειώσει τη σκέψη του, γυρίζοντας από την άλλη μεριά , βλέπει ξαφνικά μπροστά του να εμφανίζεται στ’ αλήθεια ο μικροσκοπικός παππούλης που έβλεπε στον ύπνο του. » Ευχαριστώ Ν. καλό μου παιδί που ήρθες, ήξερα πως θα ερχόσουν», του είπε ο γέροντας Παΐσιος.

Μην πιστεύοντας στα μάτια του, έχοντας μπροστά του στην πραγματικότητα τον παππούλη που έβλεπε στον ύπνο του, ο Ν. παρ ‘ολίγο να πάθει συγκοπή!
Εντελώς σαστισμένος και σοκαρισμένος, αφού τρόμαξε να συνέλθει, πήρε τον παππούλη και πήγαν στο σπίτι του, στα προάστια του Σικάγου, οπού ο γέροντας διέμεινε κάμποσο καιρό.
Ο Ν. και η Μ. μεταμελήθηκαν και μπήκαν στο δρόμο του Θεού. Από ορκισμένος άθεος,ο Ν. έγινε πολύ πιστός χριστιανός.
Μου διηγήθηκαν οι ίδιοι το απίστευτο αυτό περιστατικό, στο σπίτι τους στο Σικαγο, πριν δεκαπέντε χρονιά.

(Μαρτυρία: Αντωνία Μποτονάκη- Αγιορείτικο Βήμα)

 

 

Προσπαθήστε να κόψετε τα πάθη και τα ελαττώματα σας, από τα οποία είναι γεμάτη η καρδιά μας.
Όλα τα θηρία του κόσμου, είναι μέσα σ' αυτήν. Να προσπαθούμε κάθε μέρα να καθαρίζουμε την καρδιά μας απ΄αυτά.

(Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)

 

 

Να προσέχεις γιατί ο θυμός έχει μέσα δικαιολογία, υπερηφάνεια, ανυπομονησία, αναίδεια.

Γέροντα, εγώ νομίζω ότι δεν θυμώνω, αλλά απλώς νευριάζω.

– Πώς γίνεται αυτό, βρε παιδί; Αν νευριάζης, πρέπει να εξετάσης να δης μήπως έχεις το πάθος του θυμού. Άλλο αν κάποιος νευριάση και πη καμμιά κουβέντα, επειδή είναι νευριασμένος ή έχει κάποιο πρόβλημα, έναν πόνο κ.λπ. Τότε «καλημέρα» να του πη ο άλλος , «δεν με παρατάς κι εσύ!» – μπορεί να του απαντήση.

Μα καλά, «καλημέρα» του είπε∙ δεν του είπε κάτι κακό. Αυτός όμως είναι κουρασμένος, έχει τον πόνο του, γι’ αυτό αντιδρά έτσι. Βλέπεις, και το πιο υπομονετικό γαϊδουράκι, όταν το παραφορτώσης, θα κλωτσήση.

– Γέροντα, όταν δεν είμαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό μου, μου φταίει το καθετί και αντιδρώ.

– Αν δεν είσαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό σου , αυτό σημαίνει ότι έχεις μια πνευματική αδιαθεσία και είναι φυσικό μετά να αντιδράς. Όπως, όταν κάποιος είναι σωματικά άρρωστος, χάνει καμμιά φορά την υπομονή του και κουράζεται λ.χ. να ακούη τους άλλους να μιλάνε, έτσι και όταν δεν είναι σε καλή πνευματική κατάσταση, του λείπει η εγρήγορση, η υπομονή , η ανεκτικότητα.

– Τι φταίει, Γέροντα, που θυμώνω με το παραμικρό;

– Φταίει που πιστεύεις ότι πάντοτε φταίνε οι άλλοι. Ο θυμός σ’ εσένα ξεκινάει από τους αριστερούς λογισμούς που βάζεις για τους άλλους. Εάν βάζης δεξιούς λογισμούς, δεν θα εξετάζης τί σου είπαν ή πώς σου το είπαν, θα παίρνης το βάρος επάνω σου και δεν θα θυμώνης.

– Όμως, Γέροντα, δεν μπορώ να πιστέψω ότι πάντοτε φταίω εγώ.

– Φαίνεται, υπάρχει μέσα σου κρυφή υπερηφάνεια. Να προσέχης, γιατί ο θυμός έχει μέσα δικαιολογία, υπερηφάνεια, ανυπομονησία, αναίδεια.

– Γέροντα, γιατί σήμερα οι άνθρωποι νευριάζουν τόσο εύκολα;

– Τώρα και οι μύγες νευριάζουν! Έχουν πείσμα, θέλημα!… Παλιά, αν τις έδιωχνες, έφευγαν. Τώρα, επιμένουν… Είναι όμως αλήθεια ότι και μερικά επαγγέλματα σήμερα όχι μόνο δεν βοηθούν για την ψυχική ηρεμία, αλλά και τον εκ φύσεως ήρεμο άνθρωπο μπορεί να τον κάνουν νευρικό.

– Γέροντα, εγώ όταν ήμουν στον κόσμο, θύμωνα πολύ∙ τώρα στο μοναστήρι γιατί δεν θυμώνω;

– Πολλές φορές ,από μερικές εξωτερικές αφορμές αγανακτεί ο άνθρωπος και ξεσπά, επειδή δεν αναπαύεται με αυτό που κάνει και θέλει κάτι άλλο. Αυτές όμως οι αντιδράσεις είναι εξωτερικές σκόνες που φεύγουν, όταν βρη ο άνθρωπος αυτό που τον αναπαύει.

(Από τους Λόγους του Αγίου Παϊσίου)

 

 

"Όποιος κατακρίνει τους άλλους, πέφτει στα ίδια σφάλματα" 

 Γέροντα, πώς συμβαίνει, όταν κατακρίνω μια αδελφή για κάποιο σφάλμα της, σε λίγο να κάνω κι εγώ το ίδιο σφάλμα;
-Αν κατακρίνει κανείς τον άλλον για ένα σφάλμα του και δεν καταλάβει την πτώση του, ώστε να μετανοήσει, συνήθως πέφτει στο ίδιο σφάλμα, για να το καταλάβει.Ο Θεός δηλαδή από αγάπη επιτρέπει ο άνθρωπος να αντιγράφει την κατάσταση αυτού τον οποίο κατέκρινε.

Για να σε βοηθήσω, θα σου πω κάτι από τον εαυτό μου.
Όταν ήμουν στην Ιερά Μονή Στομίου, έμαθα για μια συμμαθήτριά μου από το Δημοτικό ότι είχε παραστρατήσει και έκανε ζημιά κάτω στην Κόνιτσα. Προσευχόμουν λοιπόν να τη φωτίσει ο Θεός να ανέβει στο μοναστήρι, για να της μιλήσω. Είχα ξεχωρίσει και μερικά κομμάτια περί μετανοίας από την Αγία Γραφή και από Πατερικά. Μια μέρα λοιπόν ήρθε με δύο άλλες γυναίκες. Μιλήσαμε και έδειξε ότι κατάλαβε. Στη συνέχεια ερχόταν συχνά με το παιδί της και έφερνε κεριά, λάδι, λιβάνι για τον ναό.

Μια φορά κάποιοι γνωστοί προσκυνητές από τη Κόνιτσα μου λένε:
«Πάτερ, αυτή η γυναίκα υποκρίνεται.
Εδώ φέρνει κεριά κα λιβάνι και κάτω συνεχίζει με τους αξιωματικούς». Όταν ξαναήρθε, τη βρήκα στην εκκλησία να ασπάζεται τις εικόνες, και της έβαλα τις φωνές: «Φύγε από ‘δώ, της είπα, έχεις βρωμίσει όλη την περιοχή!…».

Η καημένη έφυγε κλαίγοντας. Δεν πέρασε πολύ ώρα και αισθάνθηκα μεγάλο σαρκικό πόλεμο. «Τι είναι αυτό; λέω. Ποτέ μου δεν είχα τέτοιον πειρασμό. Τι συμβαίνει;». Δεν μπορούσα να βρω την αιτία. Κάνω προσευχή, τα ίδια.
Οπότε παίρνω τον ανήφορο για την Γκαμήλα.«Καλύτερα να με φάνε οι αρκούδες», είπα.

Προχώρησα αρκετά μέσα στο βουνό. Ο πειρασμός δεν υποχωρούσε. Βγάζω τότε ένα τσεκουράκι που είχα κρεμασμένο στη μέση μου και δίνω τρεις τσεκουριές στο πόδι μου, μήπως και με τον πόνο φύγει ο πειρασμός. Το παπούτσι γέμισε αίμα, αλλά τίποτε.

Σε μια στιγμή ήρθε στο νου μου εκείνη η γυναίκα και τα λόγια που της είχα πει. «Θεέ μου , είπα τότε, εγώ για λίγο έζησα αυτή την κόλαση και δεν μπορώ να την αντέξω, κι αυτή η ταλαίπωρη που ζει συνέχεια αυτήν την κόλαση!… Συγχώρεσέ με που την κατέκρινα».
Αμέσως ένοιωσα μια δροσιά θεϊκή και εξαφανίσθηκε ο πόλεμος. Βλέπεις τι κάνει η κατάκριση;

(Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)

 

 

- Γέροντα, τι χρειάζεται για να ξεπεράσεις τον πόνο;
- Παλικαριά, βία χρειάζεται.
- Και τον ανυπόφορο πόνο πως τον αντιμετωπίζει κανείς;
- Αν είναι κοσμικός, με το τραγούδι, αν είναι πνευματικός άνθρωπος με την ψαλμωδία.

(Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)

 

Ο διάβολος μερικές φορές κοιμάται και εμείς τον προκαλούμε.

Να μην τα φορτώνουμε και όλα στον πειρασμό.

Ένας υποτακτικός, που ζούσε σε μια Καλύβη με τον Γέροντα του, μια φορά που έμεινε για λίγο μόνος του, πήρε ένα αυγό, το έβαλε πάνω σε ένα κλειδί – ήταν άπό εκείνα τα μεγάλα, τα παλιά κλειδιά – και άναψε άπό κάτω ένα κερί, για να το ψήση!

Μπαίνει ξαφνικά ο Γέροντας και τον βλέπει. ¨

Τι κάνεις εκεί;, του λέει.

Να, Γέροντα, ο πειρασμός με έβαλε να ψήσω έδώ ένα αυγό, του λέει ο υποτακτικός του.

Και τότε ακούσθηκε μια άγρια φωνή: Αυτήν την τέχνη έγώ δεν την ήξερα- άπό αυτόν την έμαθα!

Ο διάβολος μερικές φορές κοιμάται, και εμείς τον προκαλούμε.

(Οσίου Παίσιου Αγιορείτου)

 

Το «φουστάνι» της Παναγίας

 - Παππούλη, πως να σωθώ;
- Να πιαστείς από το φουστάνι της Παναγίας. Δηλαδή, με απόλυτη εμπιστοσύνη, όπως αυτή που έχει ένα παιδάκι στη μάνα του.

(Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)

Η πνευματική ζωή πρέπει να αρχίζει με την καρδιά και στις κρίσεις σας πάντοτε να βάζετε ένα ερωτηματικό.

(Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)

 

 

Άγνοια Θεού δεν δικαιολογείται σήμερα στον κόσμο.

 

 Άγνοια Θεού, δεν δικαιολογείται (να υπάρχει) σήμερα στον κόσμο. Λείπει η καλή διάθεση, το φιλότιμο. Εκείνος που έχει καλή διάθεση για να γνωρίσει τον Χριστό, θα Τον γνωρίσει. Θα πάρει στροφή.

Και αν δεν βρεθεί ούτε ένας θεολόγος, ούτε ένας καλόγερος και δεν ακούσει τον λόγο του Θεού, άμα έχει καλή διάθεση, θα πάρει στροφή, ή από ένα φίδι ή από ένα θηρίο ή από μια αστραπή, από έναν κατακλυσμό, ή από κάποιο άλλο γεγονός. Θα τον οικονομήσει ο Θεός.

Οι περισσότεροι δεν ξέρουν τι θα πει Εκκλησία, τι θα πει Εξομολόγηση, τι θα πει Θεία Κοινωνία, για να βρουν θεραπεία από τις μεγάλες αμαρτίες, στις οποίες πέφτουν…

Χαίροις πάτερ Παΐσιε

Γέροντα, πότε οικονομάει ο Θεός να αισθανθεί κάποιος θεία ευωδία;

 Ο Θεός δίνει ευωδία άλλοτε την ώρα της προσευχής και άλλοτε σε ώρα που δεν προσεύχεσαι, για να παρηγορήση, να ενδυναμώση, να πληροφορήση· πάντοτε για κάποιον σκοπό.

– Ορισμένες φορές, Γέροντα, εκεί που λέω την ευχή και ζητώ το έλεος του Θεού, αισθάνομαι κάποια αλλοίωση μέσα μου, μια κατάνυξη.

– Όταν ο άνθρωπος ζητά ταπεινά το έλεος του Θεού και αναγνωρίζη την αμαρτωλότητά του, τότε ο Θεός του στέλνει την Χάρη Του και αλλοιώνεται πνευματικά.

Πονάει που λύπησε τον Θεό με τις αμαρτίες του, μετανοιώνει, νιώθει συντριβή, και ο Θεός τον ανταμείβει με αυτήν την θεία παρηγοριά.

– Γέροντα, όταν λέω την ευχή, νιώθω μια παρηγοριά, μια χαρά. Αυτό είναι από τον Θεό ή είναι πλάνη;

– Καλό είναι αυτό, αλλά καλύτερα να μη δίνης σημασία. Όταν ο
άνθρωπος δεν δίνη σημασία σε αυτά, ο Θεός συγκινείται περισσότερο και τον βοηθάει με άλλον τρόπο.

Να προσέξης να μη ζητάς να προσευχηθής, για να νιώσης ευχαρίστηση, χαρά. Το παιδάκι τρέχει στον πατέρα του, όχι γιατί θα του δώση σοκο-λάτα, αλλά γιατί τον αγαπάει· άλλο αν εκείνος θελήση να του δώση και σοκολάτα.

Η προσευχή που κάνουμε, για να νιώσουμε αγαλλίαση, και όχι για να ενωθούμε με τον Θεό, δεν είναι πραγματική προσευχή.

(Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ ΣΤ’ «Περί Προσευχής» – 122 –)