– Γέροντα, τί είναι διάκριση;
– Διάκριση είναι η πνευματική όραση.
Και πνευματική όραση έχει εκείνος που έχει εξαγνισμένο νού· γι᾿ αυτό έχει και πνευματική διαύγεια και θείο φωτισμό.
– Γέροντα, ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος λέει: «Με τα δύο μάτια βλέπουμε
σωματικά και με την διάκριση βλέπουμε πνευματικά»2.
– Έτσι είναι. Βλέπεις, αν τα μάτια μας είναι γερά, βλέπουμε καλά, ενώ, αν έχουμε μια πάθηση στα μάτια, δεν βλέπουμε καλά. Το φως μας είναι ανάλογο με την υγεία των ματιών μας. Το ίδιο συμβαίνει και στην πνευματική ζωή. Ανάλογη με την πνευματική μας υγεία είναι και η πνευματική μας όραση, η διάκρισή μας.
– Γέροντα, πώς ανοίγουν τα μάτια της ψυχής;
– Με λάσπη δεν άνοιξε ο Χριστός τα μάτια του τυφλού3; Αλλά, για να ανοίξουν τα μάτια της ψυχής μας, πρέπει να πετάξουμε από πάνω μας την λάσπη της αμαρτίας. «Ιλύν γαρ εκτινάξας όμματος νόου»4, δεν λέει;
Αν δεν πετάξουμε τον εαυτό μας και δεν ελευθερωθούμε από τον παλαιό μας άνθρωπο, αλλά υπάρχη μέσα μας φιλαυτία, εγωισμός, ανθρωπαρέσκεια, δεν μπορούμε να έχουμε διαύγεια πνευματική.
Όσο προχωρεί ο άνθρωπος στην πνευματική ζωή, τόσο περισσότερο ανοίγουν τα μάτια της ψυχή.

Αγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου.
2 Βλ. Ιωάννου του Σιναΐτου, Κλίμαξ , Λόγος ΚϚ´, μέρος Β´, παρ. ο´, εκδ. «Αστήρ», Αθήναι 1970, σ. 145.
3 Βλ. Ιω. 9, 6.
4 Από τον ειρμό της α´ ωδής του ιαμβικού κανόνος της Πεντηκοστής.