Eξαρτάται από μας.

Η πνευματική μας πρόοδος εξαρτάται από μας. Το ίδιο και η σωτηρία μας. Κανείς άλλος δεν μπορεί να μας σώσει. Ποτέ να μην κατακρίνουμε.
Όταν βλέπουμε κάποιον να πέφτει στην αμαρτία, να κλαίμε και να παρακαλούμε το Θεό να τον συγχωρέσει.
Όταν κρίνουμε τα σφάλματα των άλλων, τότε η ψυχική μας όραση δεν έχει καθαρίσει. Εκείνος που βοηθεί τον πλησίον του, λαμβάνει βοήθεια από το Θεό. Εκείνος που κατηγορεί τον συνάνθρωπο του με φθόνο και κακία, έχει κατήγορο του το Θεό.
Κανένα να μην κατακρίνουμε.
Όλους να τους θεωρούμε αγίους και μόνο τον εαυτό μας αμαρτωλό. Η κατάκριση δεν γίνεται μόνο με το λόγο, αλλά και με το νου, και με την εσωτερική διάθεση της καρδιάς.
Η εσωτερική διάθεση δίνει τον τόνο σ’ αυτό που σκεπτόμαστε ή εκφράζουμε.
Οπωσδήποτε είναι συμφερότερο να είμαστε συγκρατημένοι στις κρίσεις μας, για να μην πέσουμε στην κατάκριση. Με άλλα λόγια, ν’αποφεύγουμε να πλησιάσουμε τη φωτιά, γιατί ή θα καούμε, ή θα καπνισθούμε.
το καλύτερο απ’ όλα είναι να συνηθίσουμε στην κατάκριση του εαυτού μας, και να πάψουμε ν’ ασχολούμεθα με τους άλλους.

Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου .

Αν πώ, Γέροντα, σε κάποιον πού λέει ότι αδικήθηκε: υπάρχει Θεία δικαιοσύνη, θά
τον βοηθήσω;
- Όχι, καλύτερα πές του: εξέτασε τά πράγματα πνευματικά, σύμφωνα μέ τό Ευαγγέλιο.
Γιατί, άν τού πής: υπάρχει Θεία δικαιοσύνη, θά πιστέψη ότι αδικήθηκε, ενώ μπορεί νά έχη αδικήσει κιόλας.Αλήθεια, πονάει ή ψυχή σου...
Γνώρισα κάποιον πού εκκλησιαζόταν τακτικά, νήστευε
κ.λπ. καί είχε τήν εντύπωση ότι ζούσε πνευματικά. Έν τω μεταξύ, ενώ είχε πέντε διαμερίσματα, δύο μισθούς, παιδιά δεν είχε, δέν έδινε δραχμή σε έναν φτωχό.
Καλά, τού είπα, έχεις τόσους φτωχούς συγγενείς, γιατί δέν τους δίνεις κάτι; Τί θά τά κάνης; Δώσε σέ χήρες, σέ ορφανά.
Καί ξέρετε τί μου είπε; Καλά, νά μήν παίρνω ενοίκιο άπό τήν χήρα αδελφή μου;.
Ανέβηκε τό αίμα στο κεφάλι μου, όταν τό άκουσα.
Νά, αυτή είναι ή κοσμική δικαιοσύνη! Αφού δεν είναι δικά μου τα παιδιά πού θα πεινάσουν, σου λέει ό άλλος, δεν
έχω ευθύνη. Δέν τον αδικώ. Άλλοίμονο, έγώ νά αδικήσω!, και αναπαύουν τον λογισμό τους μέ τον δικό τους τρόπο, αλλά ανάπαυση πραγματική δέν έχουν. Μέ μιά ανθρώπινη
λογική, μέ μιά δικαιοσύνη κοσμική, αδιαφορούν μπροστά σέ σοβαρές καταστάσεις.
Πώς νά νιώσουν ύστερα κάτι το πνευματικό; Υπάρχουν άνθρωποι πού μπορεί νά δώσουν ένα σπίτι
ευλογία και από τήν άλλη μεριά, αν τους χρωστάη κάποιος ένα νοίκι, νά του κάνουν μήνυση.

Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου .

Σε τί διαφέρει, Γέροντα, ο εγωιστής από τον υπερήφανο;
– Ο εγωιστής έχει θέλημα, πείσμα,
ενώ ο υπερήφανος μπορεί να μην έχη ούτε θέλημα ούτε πείσμα.
– Τί να κάνω, Γέροντα, όταν πληγώνεται ο εγωισμός μου;
– Όταν πληγώνεται ο εγωισμός σου, μην τον περιθάλπης· άφησέ τον να πεθάνη.
Αν πεθάνη ο εγωισμός σου, θα αναστηθή η ψυχή σου.
– Και πώς πεθαίνει, Γέροντα, ο εγωισμός;
– Πρέπει να θάψουμε το εγώ μας, να σαπίση και να γίνη κοπριά, για να
αναπτυχθή η ταπείνωση και η αγάπη.
Γέροντα, άλλο πάθος είναι η υπερηφάνεια και άλλο ο εγωισμός;
– Η υπερηφάνεια, ο εγωισμός, η κενοδοξία κ.λπ.,
εκτός από την έπαρση που είναι εωσφορικός βαθμός, είναι το ίδιο πάθος με μικρές διαφορές και διαβαθμίσεις.
Ο εγωισμός είναι το αναρχικό παιδί της υπερηφανείας· δεν το βάζει κάτω, επιμένει. Όπως όμως τα δένδρα που δεν λυγίζουν, σπάζουν τελικά από τον αέρα, έτσι και ο άνθρωπος που έχει εγωισμό, επειδή δεν κάμπτεται, σπάζει τελικά τα μούτρα του.
Μεγάλο κακό ο εγωισμός!
Ενώ και ανάπαυση δεν έχει ο εγωιστής, πάλι επιμένει! Δεν βλέπεις, ο Άρειος;
Όταν η μητέρα του του είπε: «καλά, τόσοι λένε ότι σφάλλεις· δεν το καταλαβαίνεις;», «ναί, το ξέρω, της απάντησε, αλλά πώς να υποταχθώ σ᾿ αυτούς;». Ο εγωισμός του δεν τον άφηνε να παραδεχθή το λάθος του.
– Και δεν τον απασχολούσε, Γέροντα, που είχε παρασύρει τόσον κόσμο στην αίρεση;
– Όχι, δεν τον απασχολούσε.
«Αν παραδεχθώ ότι σφάλλω, έλεγε, θα εξευτελισθώ και στους οπαδούς μου». Και όσο καταλάβαινε ότι κάνει λάθος, άλλο τόσο ζοριζόταν να τους πείση ότι είχε δίκαιο. Φοβερό πράγμα ο εγωισμός.

Αγ. Παϊσίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη και Αρετές» - 36

Hλιας Στεφανου Xαιντουτη

–Γέροντα, πῶς μπορεῖς νὰ νιώσης τὸν πόνο τῶν ἄλλων;
Πάντως ἄλλο εἶναι νὰ μαθαίνης ὅτι ἀρρώστησε κάποιος καὶ ἄλλο εἶναι νὰ ἀρρωσταίνης ὁ ἴδιος.
Τότε καταλαβαίνεις τὸν ἄρρωστο. Ἄκουγα «χημειοθεραπεῖες» καὶ νόμιζα ὅτι εἶναι «χυμοθεραπεῖες»,
δηλαδὴ ὅτι κάνουν στοὺς καρκινοπαθεῖς θεραπεία μὲ χυμούς, μὲ φυσικὲς τροφές!
Ποῦ νὰ ξέρω; Τώρα ὅμως κατάλαβα τί ταλαιπωρία εἶναι.
–Οἱ χημειοθεραπεῖες,
Γέροντα, εἶναι πιὸ δύσκολες ἀπὸ τὶς ἀκτινοβολίες;
–Πιὸ δύσκολες; Ὅλα, καὶ οἱ ἀκτινοβολίες καὶ οἱ χημειοθεραπεῖες εἶναι...
Τὸ χειρότερο εἶναι ποὺ σοῦ κόβουν τὴν ὄρεξη· ἐνῶ πρέπει νὰ φᾶς καλά, δὲν μπορεῖς νὰ φᾶς καθόλου. Καὶ οἱ γιατροὶ σοῦ λένε: «Πρέπει νὰ τρῶς». Ἔμ, πῶς νὰ φᾶς, ἀφοῦ ὅλα αὐτὰ σοῦ κόβουν τὴν ὄρεξη καὶ σὲ κάνουν πτῶμα! Ὅταν ἔκανα ἀκτινοβολίες, ἐνῶ καιγόμουν, δὲν μποροῦσα νὰ πιῶ καθόλου νερό.
Μοῦ ἐρχόταν νὰ κάνω ἐμετό, αἰσθανόμουν ἀπέχθεια ἀκόμη καὶ γιὰ τὸ νερό11.
–Γέροντα, ἂν κάνατε λίγο νωρίτερα τὴν ἐγχείρηση...
–Τί νωρίτερα; Ἐγὼ δὲν κάνω προσευχὴ νὰ περάση, γιατὶ ἔτσι συμπάσχω μὲ τὸν κόσμο ποὺ ὑποφέρει. Καταλαβαίνω πιὸ πολὺ τοὺς πονεμένους καὶ συμμετέχω στὸν πόνο τους. Ἄλλωστε καὶ ἐμένα μὲ ὠφελεῖ πνευματικά.
Ζητάω μόνο νὰ μπορῶ λίγο νὰ ἐξυπηρετοῦμαι καὶ νὰ ἐξυπηρετῶ.
Ὅ,τι θέλει ὅμως ὁ Θεός.
Ὅταν ἔχης κάποιο πρόβλημα στὴν ὑγεία σου καὶ δὲν σὲ ἀπασχολῆ αὐτό, τότε ἔχεις κατὰ κάποιον τρόπο τὸ δικαίωμα νὰ παρακαλῆς τὸν Θεὸ νὰ βελτιώση τὴν κατάσταση τῆς ὑγείας τῶν ἄλλων.
Ἀλλὰ καὶ ὅποιος δὲν ἔχει δικό του πόνο, ἂς πονάη τοὐλάχιστον γι ̓ αὐτοὺς ποὺ πονοῦν.
«Νὰ πάρω τὸν γαταδόκκο σου», ἔλεγαν οἱ Φαρασιῶτες, δηλαδὴ τὸν πόνο σου, τὸ βάσανό σου, τὸ φαρμάκι σου.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Δ’ «Οἰκογενειακή Ζωή» -118-
11Εἰπώθηκαν τὸν Ἰούνιο τοῦ 1994, ἕναν μήνα πρὶν ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ Γέροντα, μετὰ ἀπὸ τὴν ὀκτάμηνη ταλαιπωρία ἀπὸ τὸν καρκίνο.