Ο γέρων Παΐσιος βλέπει τον Ιησού Χριστό!

Διηγήθηκε ο Γέροντας στον ιερομόναχο Γ.: «Ένιωθα κάποια δυσκολία να προσευχηθώ στον Χριστό. Την Παναγία την έχω σαν μάννα. Την Αγία Ευφημία το ίδιο. Την φωνάζω: «Αγία Ευφημούλα μου». Στον Χριστό ένιωθα δύσκολα. Την εικόνα Του με φόβο την φιλούσα. Και όταν την ώρα που έλεγα την ευχή έφευγε καμμιά φορά ο νους μου από τον Χριστό, δεν στενοχωριόμουνα.«Ποιος είμαι εγώ, για να χω συνέχεια τον νου μου στον Χριστό», σκεπτόμουν. Και συνέβη αυτό που θα σου πω:... Ήταν βράδυ του Τιμίου Προδρόμου, θα ξημέρωνε του αγίου Κάρπου. Νιώθω ανάλαφρος, πούπουλο. Καμμιά όρεξη να κοιμηθώ. Σκέφτομαι:«Ας καθήσω να γράψω κάτι…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Διώχνε τους κακούς λογισμούς! (Όσιος 

Παΐσιος)

- Γέροντα, τι βοηθάει να διώχνω τους λογισμούς υπόνοιας; - Όλα είναι πάντα έτσι, όπως τα βλέπεις; Να βάζης πάντα ένα ερωτηματικό σε κάθε λογισμό σου, μια που όλα τα βλέπεις συνήθως αριστερά.Αν βάζης δύο ερωτηματικά, είναι πιο καλά. Αν βάζης τρία, είναι ακόμη καλύτερα. Έτσι κι εσύ ειρηνεύεις και ωφελείσαι, αλλά και τον άλλον ωφελείς. Αλλιώς, με τον αριστερό λογισμό νευριάζεις, ταράζεσαι και στενοχωριέσαι, οπότε βλάπτεσαι πνευματικά.Όταν αντιμετωπίζεις ό,τι βλέπεις με καλούς λογισμούς, μετά από λίγο καιρό θα δης ότι όλα ήταν πράγματι έτσι, όπως τα είδες με καλούς λογισμούς. Θα σου πω ένα περιστατικό, για να δης τι…

Διαβάστε περισσότερα...

 Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου. Η μετά θάνατον ζωή

- Ξέρεις τι εργόχειρο κάνουν εκεί στον Ουρανό; Συνέχεια δοξολογούν τον Θεό.- Γέροντα, γιατί το σώμα Του νεκρού λέγεται «λεί­ψανο»;- Γιατί είναι ό,τι μένει εδώ στην γη από τον άνθρωπο μετά τον θάνατο. Ο κυρίως άνθρωπος, που είναι η ψυχή, φεύγει στον Ουρανό. Στην μέλλουσα Κρίση θα αναστήση ο Θεός και το σώμα, για να κριθή με αυτό ο άνθρωπος, γιατί με αυτό έζησε και αμάρτησε. Στην άλλη ζωή όλοι θα έχουν το ίδιο σώμα - πνευματικό σώμα-, το ίδιο ανάστημα, και οι κοντοί και οι ψη­λοί, την ίδια ηλικία, και οι νέοι και οι γέροι και τα μωρά, αφού…

Διαβάστε περισσότερα...

Η κοινή προσευχή στην εκκλησία είναι πιο δυνατή από την ατομική προσευχή (οσίου γέροντος Παϊσίου)

Η δύναμη της κοινής προσευχής  - Γέροντα, μερικές φορές νιώθω την ανάγκη να μείνω στο κελλί και να κάνω πνευματικά παρά να πάω στην Ακολουθία.- Αυτό που θα γίνη στην Ακολουθία, μπορεί να γίνη άλλη ώρα; Δεν μπορεί να γίνη. Ενώ αυτό που θα κάνης στο κελλί, μπορεί να γίνη και άλλη ώρα.- Στην εκκλησία, Γέροντα, δεν νιώθω πάντα την αλλοίωση που νιώθω στο κελλί.- Κοίταξε· η κατ' ιδίαν προσευχή είναι προετοιμασία για την κοινή. Η κοινή προσευχή από άποψη ποιότητος μπορεί να είναι κατώτερη από την κατ' ιδίαν, γιατί στον ναό δεν μπορείς να κινηθής ελεύθερα, όπως όταν είσαι…

Διαβάστε περισσότερα...

Nα αφήνουμε τον εαυτό μας στα χέρια του Θεού με απόλυτη εμπιστοσύνη (όσιος γέρων Παΐσιος)

Με την εμπιστοσύνη στον Θεό και με την ταπείνωση όλα τα προβλήματα λύνονται. Να κάνης αυτό που μπορείς εσύ και μετά να αφήνεσαι στην θεία Πρόνοια, στο θείο θέλημα. Η ελπίδα στον Θεό είναι τονισμένη πίστη είναι η μεγαλύτερη ασφάλεια για τον άνθρωπο. Μικρό πράγμα είναι να έχει κανείς σύμμαχο τον Θεό;Θυμάμαι, πριν πάω στο στρατό, έκανα προσευχή στην Αγία Βαρβάρα να με βοηθήσει – την είχα σε ευλάβεια, γιατί πήγαινα στο εξωκκλήσι της από μικρός και προσευχόμουν. «Ας κινδυνεύσω στον πόλεμο, είπα, αλλά μόνον άνθρωπο να μη σκοτώσω». Και πώς τα οικονόμησε ο Καλός Θεός! Όταν βγήκαν τα αποτελέσματα,…

Διαβάστε περισσότερα...

Τα ταγκαλάκια και η δύναμη του Τιμίου Σταυρού(Άγιος Παίσιος)

Γέροντα, μου λέει ο λογισμός ότι ο διάβολος, ιδίως στις μέρες μας, έχει πολλή δύναμη.Ο διάβολος έχει κακία και μίσος, όχι δύναμη. Η αγάπη του Θεού είναι παντοδύναμη. Ο σατανάς προσπαθεί να φανή παντοδύναμος, αλλά δεν τα καταφέρνει. Φαίνεται δυνατός, αλλά είναι τελείως αδύναμος. Πολλά καταστρεπτικά σχέδιά του χαλούν, πριν καν αρχίσουν να πραγματοποιούνται. Θα άφηνε ποτέ ένας πολύ καλός πατέρας μερικά αλητάκια να χτυπούν τα παιδιά του;- Γέροντα, φοβάμαι τα ταγκαλάκια.- Τι να φοβηθής; Τα ταγκαλάκια δεν έχουν καμμιά δύναμη. Ο Χριστός είναι παντοδύναμος. Ο πειρασμός είναι σάπιος. Σταυρό δεν φοράς; Τα όπλα του διαβόλου είναι αδύναμα. Ο Χριστός…

Διαβάστε περισσότερα...

Το θαύμα δεν θέλει πίστη στον εαυτό μου αλλά στο Θεό!(γέρων Παΐσιος)

“Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν”.Ο άνθρωπος, αν θέλη να μη βασανίζεται, πρέπει να πιστέψη στο “χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν”, που είπε ο Χριστός. Να απελπισθή δηλαδή από τον εαυτό του με την καλή έννοια και να πιστέψη στην δύναμη του Θεού. Όταν κανείς απελπισθή με την καλή έννοια από τον εαυτό του, τότε βρίσκει τον Θεό. “Την πάσαν ελπίδα μου είς σε ανατίθημι”. Ακόμη και οι πιο πνευματικοί άνθρωποι δεν έχουν εξασφαλίσει την ζωή τους, γι' αυτό και κρατούν συνέχεια τον εαυτό τους στην ασφάλεια του Θεού, ελπίζουν στον Θεό και απελπίζονται μόνον από το “εγώ” τους,…

Διαβάστε περισσότερα...

Αν τα παιδιά δεν ακούν, να τα εμπιστευθούν στο Θεό (οσίου γέροντος Παϊσίου)

Ὕστερα, στὴν ἐφηβεία, ποὺ εἶναι ἡ πιὸ δύσκολη ἡλικία, ἡ ἀγωνία τῶν γονέων εἶναι μεγαλύτερη γιὰ τὰ παιδιά τους, μέχρι νὰ τὰ μορφώσουν καὶ νὰ τὰ ἀποκαταστήσουν. Οἱ γονεῖς τότε ἂς κάνουν ὅ,τι μποροῦν, γιὰ νὰ τὰ βοηθήσουν, καὶ ὅ,τι δὲν μποροῦν νὰ κάνουν, γιατὶ ξεπερνάει τὶς δυνάμεις τους, ἂς τὸ ἀναθέτουν στὸν Παντοδύναμο Θεό. Ὅταν ἐμπιστευθοῦν τὰ παιδιά τους στὸν Θεό, τότε ὁ Θεὸς εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ βοηθήση γιὰ πράγματα ποὺ δὲν γίνονται ἀνθρωπίνως. Ἂν λ.χ. τὰ παιδιὰ δὲν ἀκοῦν, νὰ τὰ ἐμπιστευθοῦν στὸν Θεό, καὶ ὄχι νὰ βρίσκουν διάφορους τρόπους νὰ τὰ ζορίζουν. Νὰ πῆ ἡ μητέρα στὸν…

Διαβάστε περισσότερα...

Μεγάλη υπόθεση η θέληση! (οσίου γέροντος Παϊσίου)

Η φτερούγα της θελήσεως Ο κόσμος εύκολα επηρεάζεται και προς το καλό και προς το κακό. Προς το κακό επηρεάζεται πιο εύκολα, γιατί εκεί κανοναρχεί και ο διάβολος. Πες σε έναν λ.χ. να κόψη το τσιγάρο, γιατί βλάπτει. Μόλις θα αποφασίση να το κόψη, θα πάη ο διάβολος και θα του πη: «Εκείνο το τσιγάρο έχει λιγώτερο φαρμάκι, το άλλο έχει φίλτρο και καθαρίζει... Κάπνισε από ’κείνα· δεν θα σε βλάψουν». Θα του βρη δηλαδή μια δικαιολογία, για να μην το κόψη· θα του βρη... μια λύση! Γιατί ο διάβολος μπορεί να μας βρη ένα σωρό δικαιολογίες. Και εκείνο το…

Διαβάστε περισσότερα...

Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης: «Καλά, εσύ τι θέλεις, αναγνώριση από τον Χριστό ή από τους ανθρώπους;»

- Γέροντα, στεναχωριέμαι, όταν οι άλλοι δεν έχουν καλή γνώμη για μένα.  - Καλά που μου το είπες! Από σήμερα θα κάνω ευχή οι άλλοι να μην πουν ποτέ καλή γνώμη για σένα, γιατί αυτό σε συμφέρει, καλό μου παιδί.  Οικονομάει ο Θεός να μας αδικήσουν οι άνθρωποι ή να μας πουν καμμιά κουβέντα, για να εξοφλήσουμε μερικές αμαρτίες μας ή για να αποταμιεύσουμε κάτι στην άλλη ζωή. Δεν μπορώ να καταλάβω, πώς την θέλετε εσείς την πνευματική ζωή;  Δεν έχετε καταλάβει ακόμη το πνευματικό σας συμφέρον και θέλετε εξόφληση εδώ. Για τον ουρανό δεν αφήνετε τίποτε. Πώς τα παίρνεις…

Διαβάστε περισσότερα...

Να αγωνίζεσαι και να κάνεις υπομονή εάν θέλεις να φας πνευματικούς καρπούς (Αγίου Παϊσίου)

- Γέροντα, βλέπω ότι δεν προχωράω πνευματικά και στενοχωριέμαι. - Μια φορά κάποιος είχε φυτέψει ένα κλήμα και, ενώ δεν είχε πιάσει ακόμη ρίζες, είχε την απαίτηση να βγάλη σταφύλια, να κάνη άφθονο κρασί, για να πίνη, να ευφραίνεται και να μεθάη. Έτσι κάνεις κι εσύ. Φύτεψες μια κληματσίδα και θέλεις αμέσως να πιης κρασί. Αυτό δεν γίνεται. Το κλήμα δεν το φυτεύεις σήμερα και αύριο πίνεις κρασί. Σε έναν χρόνο μπορεί να φας μερικά τσαμπιά. Σε δυο χρόνια θα φας σταφύλια και σε πέντε χρόνια θα πιης και κρασί. Να αγωνίζεσαι λοιπόν και να κάνης υπομονή, αν θέλης να…

Διαβάστε περισσότερα...

Αντιμετώπιση περιπτώσεων απελπισίας

Ήρθε κάποιος νεαρός αναστατωμένος και μου είπε: "Γέροντα, δεν πρόκειται να διορθωθώ". Μου είπε ο πνευματικός μου: “αυτά είναι και κληρονομικά…”. Τον είχε πιάσει απελπισία. Εγώ, όταν μου πη κάποιος ότι έχει προβλήματα κ.λπ., θα του πω: Αυτό συμβαίνει γι’ αυτόν και γι’ αυτόν τον λόγο. Για ν’ αλλάξης, πρέπει να κάνης εκείνο κι εκείνο. Έχει λ.χ. κάποιος έναν λογισμό που τον βασανίζει και δεν κοιμάται, παίρνει χάπια για το κεφάλι, για το στομάχι και με ρωτάει: Να κόψω τα χάπια;. Όχι, του λέω, να μην κόψης τα χάπια. Να πετάξης τον λογισμό που σε βασανίζει και ύστερα να τα…

Διαβάστε περισσότερα...

 Τα παιδιά είναι άγραφες κασέτες...

Είναι μεγάλη υπόθεση ο σωστός δάσκαλος, ιδίως στις μέρες μας! Τα παιδιά είναι άγραφες κασέτες· ή θα γεμίσουν βρώμικα τραγούδια ή βυζαντινή μουσική. Το έργο του δασκάλου είναι ιερό. Έχει μεγάλη ευθύνη και, αν προσέξει, μπορεί να πάρει μεγάλο μισθό από το Θεό. Πρέπει να βρουν τρόπο οι εκπαιδευτικοί να περνάνε κάποια μηνύματα στα παιδιά για το Θεό και για την πατρίδα. Ας σπείρουν αυτοί το σπόρο, και ας μην τον δουν να βλαστάνει. Τίποτε δεν πάει χαμένο· κάποια στιγμή θα πιάσει τόπο. (γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Α΄, "Με πόνο και αγάπη για το σύγχρονο άνθρωπο")

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Άγιος Παΐσιος: Η αληθινή αγάπη πληροφορεί 

χωρίς εξωτερικές εκδηλώσεις

- Γέροντα, πώς θα δείξω αγάπη; - Να δείξω αγάπη; Δεν το καταλαβαίνω. Αυτό είναι κάτι ψεύτικο, υποκριτικό. Να υπάρχη η αγάπη μέσα μας και να μας προδώση, ναι. Η αληθινή αγάπη πληροφορεί τον άλλον χωρίς εξωτερικές εκδηλώσεις. Αγάπη είναι να ακούσης με πόνο την στενοχώρια του άλλου. Αγάπη είναι κι ένα βλέμμα πονεμένο κι ένας λόγος που θα πης με πόνο στον άλλον, όταν αντιμετωπίζη κάποια δυσκολία. Αγάπη είναι να συμμερισθής την λύπη του, να τον αναπαύσης στην δυσκολία του. Αγάπη είναι να σηκώσης έναν βαρύ λόγο που θα σου πη. Όλα αυτά βοηθούν περισσότερο από τα πολλά λόγια…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Η σιγή των πουλιών...

Ο Ιερομόναχος Χριστόδουλος Καπέτας, Γέροντας του Ιβηρίτικου Κελλιού Αγίων Πέτρου και Ονουφρίου, διηγήθηκε για την πρώτη του συνάντηση με τον Πατέρα Παΐσιο. «Ακούγαμε για τον Γέροντα ότι μιλά με τα ζώα και τα πουλιά, ότι πιάνει τα φίδια με τα χέρια του, αλλά εγώ προσωπικά δεν τα πίστευα. Θεωρούσα ότι είναι λόγια του κόσμου και λέγονταν για ν’ απόκτηση ο Γέροντας όνομα και φήμη. Όταν αποφοίτησα από την Αθωνιάδα, το 1971, αρχές Ιουλίου, μ’ έναν πνευματικό αδελφό μου ονομάτι Κωνσταντίνο Λύτρα, από την Κατερίνη, επισκεφθήκαμε τον Γέροντα στο Κελλί του Τίμιου Σταυρού. Φθάσαμε εκεί το πρωί, γύρω στις εννιάμισυ η…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Παράδοξη μετάβαση από τόπο σε τόπο του αγίου Παϊσίου

Τις ημέρες πού πήγε να προσκύνηση στα Ιεροσόλυμα ήλθε μία παρέα νέων να τον δεί. Ενώ απουσίαζε από το Κελλί του, αυτοί τον βρήκαν! Τους άνοιξε ο Γέροντας, τους κέρασε λουκούμι, συζήτησαν και έφυγαν πολύ χαρούμενοι. Διανυκτέρευσαν στην Μονή Φιλόθεου και εκεί ανέφεραν ότι είδαν τον Γέροντα. Οι πατέρες απορούσαν, πώς τον βρήκαν, ενώ έλειπε. Την επομένη κάποιος Φιλοθεΐτης πήγε στην «Παναγούδα», αλλά δεν βρήκε τον Γέροντα. Ρώτησε σε γειτονικό Κελλί και επιβεβαίωσαν την απουσία του.Το γεγονός αυτό είχε πληροφορηθή και ο τότε πορτάρης της Μονής Κουτλουμουσίου, ο νύν ηγούμενος Βατοπεδίου Αρχιμανδρίτης Εφραίμ και άλλοι πατέρες, και είχε γίνει ευρύτερα…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Το κοσμικό πνεύμα

Μου λέει ο λογισμός ότι ο μεγαλύτερος εχθρός της ψυχής, ακόμη και από τον διάβολο, είναι το κοσμικό πνεύμα, γιατί μας παρασύρει γλυκά και μας πικραίνει αιώνια. (Αγ. Παΐσιος)

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Ο νους κοντά στον Χριστό σιωπώντας...

-Γέροντα, ο Αββάς Ισαάκ γράφει: «Ο ταπεινόφρων, όταν παρίσταται ενώπιον του Θεού, δεν θέλει να τολμήσει να προσευχηθή». Δηλαδή τι κάνει; -Αισθάνεται τον εαυτό του ανάξιο να προσευχηθή, να συνομιλήσει με τον Θεό. -Και τι κάνει, Γέροντα; -Του αρκεί αυτό το ότι παρίσταται ενώπιον του Θεού. -Γέροντα, εσείς με τι τρόπους καλλιεργούσατε την ευχή στους διαφόρους τόπους που μονάσατε; -Χανόμουν στην ευχή! Ξέρεις τι θα πη χανόμουν; Βυθιζόμουν..., ένα γλυκό βύθισμα... -Θέλετε να πείτε, Γέροντα, ότι χάνατε την αίσθηση του τόπου και του χρόνου; -Ναι, χανόμουν τελείως... Για να φέρω έναν λογισμό, έπρεπε να σταματήσω την ευχή. Ξέρεις τι θα πη να βυθίζεσαι, να…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Η επίσκεψη της θείας Χάριτος

- Γέροντα, πώς είναι το άκτιστο φως; - Που να ξέρω; Εγώ στο Καλύβι έχω μια κτιστή σόμπα που την ανάβω, για να ζεσταθώ. Αν θέλω φως, ανάβω ένα κερί να βλέπω!Ποτέ να μη ζητά κανείς φώτα ή χαρίσματα του Θεού, αλλά μόνο μετάνοια, η οποία θα φέρη την ταπείνωση, και μετά ο Καλός Θεός θα του δώση ό,τι έχει ανάγκη. Πήγα μια φορά να δω τον πατέρα Δαβίδ τον Διονυσιάτη. Έμενε σε ένα κελλί, μέσα στα κουρέλια, μέσα στο σκοτάδι. Αλλά μέσα σ’ αυτό το σκοτεινό κελλί, εκείνος ζούσε μέσα στο φως. Ήταν πολύ προχωρημένος στην ευχή, είχε φθάσει σε…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Η θεία παρηγοριά στην προσευχή

- Γέροντα, πότε οικονομάει ο Θεός να αισθανθεί κάποιος θεία ευωδία;- Ο Θεός δίνει ευωδία άλλοτε την ώρα της προσευχής και άλλοτε σε ώρα που δεν προσεύχεσαι, για να παρηγορήση, να ενδυναμώση, να πληροφορήση, πάντοτε για κάποιον σκοπό.- Ορισμένες φορές, Γέροντα, εκεί που λέω την ευχή και ζητώ το έλεος του Θεού, αισθάνομαι κάποια αλλοίωση μέσα μου, μια κατάνυξη.- Όταν ο άνθρωπος ζητά ταπεινά το έλεος του Θεού και αναγνωρίζει την αμαρτωλότητα του, τότε ο Θεός του στέλνει την Χάρη Του και αλλοιώνεται πνευματικά. Πονάει που λύπησε τον Θεό με τις αμαρτίες του, μετανιώνει, νιώθει συντριβή, και ο Θεός τον ανταμείβει…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Ο Θεός δίνει σιγά σιγά την Χάρη του

- Γιατί, Γέροντα, άλλες φορές νιώθουμε έντονα την θεία Χάρη στην προσευχή και άλλες φορές δεν αισθανόμαστε τίποτε; - Ο Καλός Θεός, για να μας βοηθήσει να αγωνιζόμαστε, μας δίνει πότε πότε τέτοιες ευλογίες. Όπως δίνουμε σε ένα μικρό παιδί ένα σοκολατάκι και του λέμε: "αν είσαι φρόνιμο, θα σου δώσω και άλλα", έτσι και ο Θεός δίνει «σοκολάτες», για να καταλάβουμε πόσο γλυκύς είναι και να αγωνιστούμε να Τον ευαρεστήσουμε, για να πάμε κοντά Του.- Γέροντα, η γλυκύτητα που αισθάνεται στην προσευχή ο άνθρωπος που δεν έχει καθαρισθεί ακόμη από τα πάθη, μπορεί να είναι μόνο συναίσθημα;- Στην αρχή μπορεί…

Διαβάστε περισσότερα...  

 

 

 

 

 

Δάκρυα μετάνοιας και δάκρυα δοξολογίας

-Γέροντα, να μας εξηγήσετε αυτό που γράφει ο Αββάς Ισαάκ για τα δάκρυα: « Άλλα δάκρυα καίουσι και ξηραίνουσι το σώμα και άλλα δάκρυα ευφραίνουσι καιτρέφουσιν αυτό και όσα μεν δάκρυα γεννώνται εκ της κατανύξεως της ταπεινής καρδίας δια τας αμαρτίας, καίουσι και ξηραίνουσι το σώμα. Τα της δευτέρας τάξεως δάκρυα προέρχονται εκ της γνώσεως και συνέσεως τα οποία καλλωπίζουσι το πρόσωπον και τρέφουσι το σώμα».-Τα πρώτα δάκρυα είναι δάκρυα μετανοίας. Πονάς βαθιά και ειλικρινά για το σφάλμα σου και κλαις με ταπείνωση. Τα δάκρυα αυτά καταβάλλουν τον άνθρωπο, αλλά έχουν και θεία παρηγοριά. Όταν όμως η ψυχή συμφιλιωθεί με…

Διαβάστε περισσότερα...

 Η Μάχη για τη Θράκη: Το Χρονικό μιας Νομικής Εξέγερσης κατά του ΚΙΕΦ…

 

Διαβάστε περισσότερα »

 

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΛΛΗΝΑ !!! Σιγά τι θα μου κάνει ο Γέροντας Παϊσιος;

ΓΝΩΡΙΣΑΝ  ΤΟΝ  ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΑΪΣΙΟ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ  Νο2

 Εκείνος που έχει πνευματική ανησυχία, βρίσκει τι του λείπει, το ζητάει και ωφελείται. Εγώ, ως αρχάριος, όταν διάβαζα κάτι, το αντέγραφα, για να μην το ξεχάσω, και προσπαθούσα να το εφαρμόσω. Δεν διάβαζα, για να περνάω ευχάριστα την ώρα μου.